به مجنون گفت روزی عیبجویی

که پیدا کن به از لیلی نکویی
که لیلی گرچه در چشم تو حوریست
به هر جزوی ز حسن او قصوریست
ز حرف عیبجو مجنون برآشفت
در آن آشفتگی خندان شد و.گفت:
اگر در دیده مجنون نشینی
به غیر از خوبی از لیلی نبینی
برجام اگر ریز ریز شود،اگر در صحن مجلس به آتش کشیده شود و اگر در کما حیاتش به لوله باریک اکسیژن اینستکس چند کشور منفعل اروپایی بند باشد بازهم برای حسن روحانی لیلای دلربایی است که در او جز زیبایی چیزی نمی بیند و نمی خواهد که از این دلربایی دل بکند. اگر مهندس بازرگان با لیبرالیسم مذهبی در اوج یک انقلاب شورانگیز، اگر نخست وزیر دوران جنگ با سوسیالیسم ارزش گرای اجتماعی و اقتصادی در دوران یک جنگ بی سابقه و طولانی ، اگر هاشمی رفسنجانی با سازندگی گسترده پس از جنگ ،اگر محمد خاتمی با پروستاریکای اصلاحات و اگر محمود احمدی نژاد با شعارها و عمل های پوپولیستی مهر ماندگار خودشان را بر تاریخ سیاسی ایران حک کردند، حسن روحانی اما جز برجام از نفس افتاده مهری برای ماندگار شدن ندارد.تمام هویت و حیثیت سیاسی او به همین توافق نامه برجام گره خورده است.
شانس اما با روحانی یار نبود و دو سال پس از امضأ برجام بر خلاف بسیاری پیش بینی های اولیه رئیس جمهوری وارد کاخ سفید شد که در تاریخ آمریکا بی سابقه بود.
در اردیبهشت ۹۷ وقتی دونالد ترامپ با یک امضأ آمریکا را را از برجام خارج کرد و این توافق نامه را عملا از کارایی انداخت روحانی هم به بی هویت ترین و منفعل ترین رئیس جمهور ایران در عصر جمهوری اسلامی تبدیل شد.رئیس جمهوری که هیچ جریان مقتدر سیاسی نمی خواهد مسئولیت او را بپذیرد.از همه جا رانده و از همه جا مانده.
ویروس کرونا اما اگر برای همه نفس می گیرد برای برجام حسن روحانی شاید بتواند نفسی ببخشد.
۱-دونالد ترامپ برای اینکه خیالش از انتخاب مجدد در انتخابات ۲۰۲۰ ریاست جمهوری آمریکا راحت باشد تکیه گاهش فقط به یک حوزه عملکردی اش بود،اقتصاد. او با انجام برخی طرح های خارج از عرف مثل کاهش مالیات ها، کنار گذاشتن برخی قوانین سختگیرانه زیست محیطی و کاهش دخالت دولت در کسب و کارها به برخی فعالیت های اقتصادی-صنعتی تعطیل شده رمقی دوباره بخشید. در سایه این طرح ها رشد اقتصادی آمریکا در سه سال نخست دوره ترامپ بالای سه درصد شد که کم سابقه بود و میزان بیکاری به نزدیک چهار درصد که طی دو دهه گذشته بی سابقه بود. ویروس کرونا (با بقول خود ترامپ ویروس ووهان چین) اما آرامش و ژست های اقتصادی او را کاملا متزلزل کرده است.سیاست های آشفته و ناهماهنگ او برای مقابله با شیوع کرونا اقتدارش را بشدت خدشه دار کرده است. وی از یکطرف برای قرنطینه شهرها تحت فشار است و از طرفی دیگر می داند که قرنطینه به چهره اقتصادی دولتش آسیبی کارا وارد می کند.آفت شاخص بورس نیویورک و کاهش بی سابقه ارزش شرکت های آمریکایی می تواند همه رشته های اقتصادی ترامپ را پنبه کند.
خبر سایت هیل از نتایج نظرسنجی شبکه فاکس نیوز مبنی بر پیشی گرفتن جو بایدن (نامزد احتمالی دموکرات ها) از ترامپ مبین روزهای سخت اوست.
در چنین شرایطی یک ترامپ کم اقتدار سرسختی گذشته برای اعمال فشار حداکثری بر ایران را ندارد.اگرچه بنظر میرسد تلاش های روحانی و ظریف برای استفاده از فضای بشردوستانه و نیازهای پزشکی بهداشتی ایرانیان برای ایجاد رخنه در سیاست فشار حداکثری آمریکا و نفس دادن دوباره به برجام تاثیری بر ترامپ و اطرافیان او نداشته است اما آفت اقتدار و پیشتازی ترامپ می تواند رفع برخی تحریم های ایران را بعنوان یک حرکت انسان دوستانه و برگ کوچک تبلیغاتی مورد توجه رئیس جمهور غیرقابل پیش بینی آمریکا قرار دهد.
اگر سطح تاثیرگذاری سیاسی شیوع کرونا تا جایی افزایش یابد که باعث پیروزی دموکرات ها در انتخابات چند ماه دیگر شود، برجام بدون تردید جان خواهد گرفت و بر خواهد گشت.بازگشت برجام به روزهای اوج حسن روحانی را از رئیس جمهوری منفعل به رئیس جمهوری صاحب هویت که می تواند یک دوره سیاسی کشور را بنام خود ماندگار کند تبدیل خواهد کرد.
۲-کرونا اما طوفان کاترینا نیست که مختص آمریکا باشد.شتری است که در خونه همه کشورهای دنیا خوابیده است.از جمله کشور خودمان.
اقتصاد ایران قبل از کرونا هم زیر فشار تحریم ها حال و روز خوشی نداشت و رشدش منفی و تورمش بسیار بالا بود در شرایط پیش آمده شکننده تر و متزلزل تر خواهد شد.بودجه سال ۹۹ بر اساس صدور روزانه یک میلیون بشکه نفت ۵۰ دلاری بسته شده است و هیچکس نمی داند با افت قیمت نفت ایران به زیر ۱۵ دلار و کاهش میزان صادرات نفت ،دولت این کسری بودجه عظیم را چگونه می خواهد جبران کند.
در این شرایط سخت اقتصادی که هیچ ارگان حکومتی نمی تواند از تاثیرش در امان باشد مخالفان برجام نیز به احیا دوباره آن بی میل نیستند. این مخالفان احتمالا دست روحانی و تیم سیاست خارجه اش برای پیگیری و تلاش بیشتر برای نفس بخشی به برجام را بیشتر از گذشته باز خواهند گذاشت.
۳-رخداد دیگر که اگرچه به شیوع کرونا ارتباط مستقیم ندارد اما همزمانی اش با این بحران می تواند بر خیزش دوباره برجام اثر مثبت بگذارد تحولات سیاسی داخلی اسرائیل است.بنیامین نتانیاهو که تورهای جهانی ضد برجامی اش همواره در صدر خبرها بود در پی هشت ماه کشمکش سیاسی از اقتدار و میدانداری تام و تمام در اسرائیل افتاده است.
پس از انتخاب بنی گانتز به ریاست کنست (پارلمان اسرائیل) شاید نتانیاهو بتواند بار دیگر سمت نخست وزیری را بدست بیاورد اما با وجود ائتلاف شکننده ای که دارد و با وجود کشاکش های داخلی او نفس چاق گذشته برای کوبیدن برجام را نخواهد داشت.و.احتمالا از فضای سیاسی حاکم بر اسرائیل صداهای معتدل تر و مدارجویانه تری هم به گوش خواهد رسید.
۴-مخالف سرسخت دیگر برجام عربستان سعودی است که سخت جانی حوثی ها (بویژه حملات پهبادی به آرامکو) آنها را مستأصل کرده است. بن سلمان می داند که اگر می خواهد پروژه های بلندپروازانه اش برای تولد یک عربستان نوین (بویژه پروژه شهر نیوم) با موفقیت همراه باشد باید حوثی ها و یمن در آرامش باشند و این معضل به بن بست خورده را حل کند.
بدون موافقت ایران عربستان هرگز نخواهد توانست از باتلاق یمن خارج شود. برخی سیگنال های مثبت عربستان نشان می دهد که این کشور نیز از هر زمان دیگر برای پذیرش یک برجام آرامبخش آماده است.
اگر ویروس کرونا بتواند روحانی و برجام را به روزهای خوش گذشته شان بازگرداند شاید این دوبیتی محلی استان بوشهری برای رئیس جمهور خسته ایران مصداق یابد.
سلیمانا به صورت گر سیاهی
به قلب پاک خود مانند ماهی

• منبع خبر : نصیر بوشهر