حدود ۵۶ سال پیش میدان نفتی عظیمی در  ۱۰۰ کیلومتری جنوب غربی جزیره خارک کشف شد که میان دو کشور ایران و عربستان مشترک به حساب می‌آید. بخشی از آن منطقه که واقع در ایران است با نام «فروزان» و بخشی که در عربستان قرار دارد با نام «مرجان» شناخته می‌شود. شراکت ایران و عربستان […]

حدود ۵۶ سال پیش میدان نفتی عظیمی در  ۱۰۰ کیلومتری جنوب غربی جزیره خارک کشف شد که میان دو کشور ایران و عربستان مشترک به حساب می‌آید. بخشی از آن منطقه که واقع در ایران است با نام «فروزان» و بخشی که در عربستان قرار دارد با نام «مرجان» شناخته می‌شود.

شراکت ایران و عربستان در میدان گازی به نام فرزاد A و فرزاد B نیز به چشم می‌خورد. این دو میدان در فاصله تقریبا ۲۰ کیلومتری از یکدیگر در دو طرف جزیره فارسی (بوشهر) واقع شده‌اند. سهم ایران از میدان فرزاد A تقریباً ۲۵ درصد و از میدان فرزاد B حدود ۷۵ درصد است. بخش خارجی میدان فرزاد A در عربستان با نام میدان حصبه و بخش خارجی میدان فرزاد B با نام عربیا معروف است.

میدان گازی ایران و عربستان

هدایت‌الله خادمی، نماینده مجلس دهم، درباره جزئیات شراکت ایران و عربستان در میدان‌های نفتی و گازی به تجارت نیوز گفت: عربستان در حال بهره‌برداری از میدان مشترک گازی فرزاد A و فرزاد B است. در حالی که ایران  جز اکتشاف یک یا دو حلقه چاه اقدام دیگری در این میدان انجام نداده است.

وی ادامه داد: سهم ایران در میدان‌ گازی فرزاد B بیشتر از عربستان محسوب می‌شود، اما سود شیخ‌نشین‌ها از آن بیشتر است. چراکه در میدان‌های گازی وقتی حفاری در یکی از بخش‌ها انجام شود و برداشت بیشتری از آن صورت بگیرد فشار مخزن در آن سمت کاهش پیدا می‌کند.

خادمی افزود: حال با کاهش فشار در سمت حفاری‌شده گاز از سمت حفاری و برداشت‌نشده به آن سمت مهاجرت می‌کند. به عبارتی گاز از سمت حفاری‌نشده به سمت حفاری‌شده که فشار مخزن کمتری دارد حرکت می‌کند. این اتفاقی است که در میدان گازی فرزاد B ‌در حال رخ دادن است و ایران علی‌رغم داشتن سهم بیشتر بهره‌ای از آن نمی‌برد.

افتتاح فاز ۱۴ با تجهیزات ایرانی بی‌آبرویی بود

این فعال سیاسی گفت: اگر ایران در اسرع وقت نسبت به سهم و بهره‌برداری خود در میدان گازی فرزاد B اقدام نکند باید قید آن را بزند. چراکه با روند مشاهده‌شده در حفاری و برداشت عربستان از این میدان، گاز همواره در حال مهاجرت به بخش عربیا است. بنابراین هرگونه اقدام دیرهنگام در این زمینه دیگر توجیه و اولویت اقتصادی برای کشور ندارد. اتفاق مشابهی که در میدان‌های گازی سلمان و پارس جنوبی رخ داد و شرکای ایران بیشترین بهره را از آن بردند.

خادمی عنوان کرد: اگر حداقل ظرفیت‌های داخلی کشور توانایی بهره‌برداری از این میدان را ندارند کشورهایی همچون چین و روسیه که ادعای دوستی با ایران دارند به داد کشور برسند. حتی پیشنهاد شد سهمی ۵۰ تا ۷۰ درصدی برای این دو کشور در صورت سرمایه‌گذاری در این میدان در نظر گرفته شود. غربی‌ها اگر زمانی میادین نفتی ایران را کشف کردند و بخشی از آن را به نفع خود مصادره کردند حداقل سهم ایران را  دادند. حال روسیه و چین حاضر به چنین کاری نیستند.

او گفت: حداقل کاری که از عربستان توقع می‌رود این است که با در نظر گرفتن شراکت ایران در این منطقه نسبت به حفظ سهم آن تعهد داشته باشد. حتی می‌توان کنسرسیومی با حضور ایران تشکیل دهد تا فرصت استفاده از منابع برای کشور نیز فراهم شود. اما تاکنون چنین اقدامی صورت نگرفته است.

خادمی عنوان کرد: حیثیت ایران در خطر است و شرکت نفت با آوردن بهانه‌هایی نظیر نداشتن تجهیزات هیچ اقدامی برای استفاده از میدان‌های گازی فرزاد A ‌و B  نمی‌کند. این در حالی است که تا چندی پیش ادعای افتتاح فاز ۱۴ با بیشترین تجهیزات ایرانی را دارد. فازی که به نظر می‌رسد آبروبرترین فاز در پارس جنوبی به حساب می‌آید. زیرا بیشترین بازه زمانی را برای بهره‌برداری از آن صرف شد.

برداشت ۱۰ برابری عربستان از میدان مشترک نفتی با ایران!

این نماینده پیشین مجلس اظهار کرد: درباره میدان نفتی فروزان نیز که میان ایران و عربستان مشترک است اتفاقی مشابه میدان گازی فرزاد B  در حال رخ دادن است. یعنی سهم ایران در این شراکت بسیار اندک است. عربستان چند برابر ایران از نفت این میدان بهره می‌برد.

او گفت:‌ میزان برداشت نفت عربستان در این میدان حدود ۵۰۰ هزار بشکه برآورد می‌شود. در حالی که ایران کمتر از ۵۰ هزار بشکه از این میدان نفت برداشت می‌کند. عربستان با افزایش تولید نفت خود از راه‌های مختلف قدرت چانه‌زنی خود را در عرصه بین الملل افزایش می‌دهد. تولید نفت ایران نیز تحت تاثیر نبود تعامل و تجهیزات در حد سال ۱۳۸۹ باقی مانده است.

با این اوصاف به نظر می‌رسد روند بی‌توجهی به میادین انرژی ایران همچون گذشته ادامه دارد. در میدان گازی پارس جنوبی ایران ۲۱ سال پس از قطر فعالیت خود را آغاز کرد. نتیجه چنین تاملی به درآمد بیش از پنج برابر قطر از این میدان مشترک، حرکت به سمت تولید و صادرات ال ان جی ختم شد. ایران نیز در همین بازه زمانی و همین منابع حتی بیشتر با زمستان سخت و کمبود گاز در داخل دست و پنجه نرم می‌کرد!

  • منبع خبر : تجارت نیوز