زنده‌یاد استاد دکتر عباس زریاب خویی   ▪️برداشت فردوسی از تاریخ صورت حماسی دارد در شکل حماسهٔ یک ملت: جهان پهنهٔ تاخت و تازِ دلبران و گردنکشانِ یک ملت است. این ملت در مرکز و قلبِ عالم جای دارد و اقوام و ملل دیگر در حاشیه و کنار آن قرار دارند. ایران، محسودِ اقوام و […]

    ▪️نمونه‌های متعددی در دست است که اساطیر بنیاد داستان‌های حماسی شده‌اند، مثلاً داستان سیاوش و کیخسرو و فرود بر مبنای اسطورهٔ پرستشِ درخت یا درخت‌های مقدّس است. در استعاره‌های لیکافی یکی از استعاره‌های مادر این است: انسان گیاه است، لذا برای خانواده شجره می‌کشیدند یا اصطلاحاتی چون بیخ‌وبن برکندن داریم. در ماجراهایی که […]

  ▪️قدمای اهل بلاغت در اسلام، از قبیل جاحظ و عبدالقاهر جرجانی، بیش و کم متوجه این نکته بوده‌اند که اهمیت زبان در حالت جمعی و ترکیبی آن است که روشن می‌شود و نه در ملاحظهٔ تک‌تک مفردات آن. نظریهٔ عبدالقاهر، که به نظریهٔ «نظم» شهرت یافته، گویای همین نکته است که امکانات کلمه، در […]

  ▪️از نظر فردوسی قدرت مطلقه به ظلم و تباهی می‌انجامد. چارهٔ دفع بلای خودکامگی تقسیم قدرت است. این را در سراسر شاهنامه می‌توان دید. از دورهٔ اساطیری پیشدادیان، که پادشاه خود پهلوان و رهبر قوم بود چون بگذریم، در ادوار بعدی قدرت مطلق به دست پادشاه نیست. در دورهٔ کیانی تا پایانِ عصرِ کیخسرو، […]

  ◾ادغام و جابه‌جایی، دو کنشی است که به قول فروید در رؤیا صورت می‌گیرد و مفسّر خواب باید به آنها توجه داشته باشد. به نظر من در اسطوره هم که نوعی رؤیای دسته‌جمعی است با این کُنش‌ها مواجهیم. چند چهرهٔ نزدیک به هم تاریخی در هم ادغام می‌شوند و یک چهرهٔ تاریخی – اساطیری […]

نصیربوشهر: در ۲۵ اردیبهشت ماه ۱۴۰۱ به مناسبت بزرگداشت فردوسی و همچنین پاسداشت زبان و ادبیات فارسی مراسمی به همین منظور توسط گروه فرهنگی هنری نور شهر بندرریگ با همکاری خانه‌ی فرهنگ و هنر بندرریگ، انجمن ادبی نقطه سرخط، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان بندرریگ، کمیسیون فرهنگی شورا و شهرداری شهر بندرریگ در سالن […]

 امید جهانشاهی –  ‌به مناسبت سال‌روز بزرگداشت فردوسی به این می‌اندیشم که راز مانایی و والایی این حکیم فرزانه چیست. چرا او از آن دست نمادهاست که تا این حد جایگاهی بزرگ و ویژه دارد. نه غبار بر او می‌نشیند و نه در کوران دوران ها از آن جایگاه والا و بشکوهش کم می‌شود.   عده‌ای برآن‌اند […]

  ▪️یکی از کهن‌ترین روش‌های تفسیر اساطیر،[تفسیرِ] «تاریخی» است. در این نحوهٔ تفسیر، کوشش می‌شود که ریشه‌های تاریخی اسطوره‌ها را بیابند و آنها را تا حد ممکن «عقلانی» و «معقول» کنند. این روش و طرز تلقّی، اسطوره را تاریخی می‌داند که نه‌تنها خود به صورت افسانه درآمده بلکه با خرافات افسانه‌های دیگر آمیخته شده است. […]

  انتشار شاهنامه به شکل روزنامه «شهروزنامه» (شاهنامه‌ای به سبک روزنامه‌ای) منتشر شد. ?«شهروزنامه» عنوان یک کار جدید در فضای مجازی است که تلاش دارد روایتی روزنامه‌نگارانه از شاهنامه فردوسی ارائه دهد. ?انتشار «شهروزنامه» در سه شبکه اجتماعی اینستاگرام، تلگرام و کست‌باکس در دو فرمت متن و پادکست از بیست‌وپنجم اسفندماه ۱۴۰۰ (همزمان با سالگرد […]

  ▪️فرنگیس دختر افراسیاب است که بعد از جریره به همسری سیاوش در می‌آید. دورانِ عیش فرنگیس با سیاوش نیز مانند جریره کوتاه است. پس از چندی زندگی مشترک در گنگ‌دژ، افراسیاب به سعایتِ گرسیوَز، سیاوش را از میان برمی‌دارد. فرنگیس زیبایی و لطف و فرهنگ را با هم جمع دارد و در جانبداری از […]