▪️واقعا هیچ اندیشیده‌اید که «ریا» از چه چیزی به وجود می‌آید؟ از تناقض. تناقض میان «دل» و «رفتار»: «رفتار» مطابق شریعت، «گفتار» مطابق شریعت، اما «دل» متوجه فریب مردم، برای جلب قدرت و استمرار حکومت. حاکمیت امیر مبارزالدین با آن سوابق و رفتارهایش چیزی جز ترکیب تناقض هاست طنزی بالاتر از این که کسی با […]

  ▪️انسان کامل یک پدیدهٔ الهی است که در زنجیرهٔ تاریخ یک مصداق بیشتر ندارد، لوگوس (کلمهٔ الهیه) است. این مفهوم را ابن عربی درست کرده و ریشه‌هایش از آیین یهود، مسیح و یونان است. برخی مستشرقین فرّهٔ ایزدی را که در ایران باستان اهمیت داشته، شکل‌دهندهٔ این مفهوم در ابن عربی دانسته‌اند اما در […]

▪️محتسب در اینجا دقیقاً امیر مبارزالدین است. وقتی در جامعه‌ای فساد حاکم شد و ریا و زرق حاکمیت پیدا کرد آن‌وقت است که حاکمان و عمله و اکرهٔ حکّام برای رواج هرچه بیشتر این فساد تمام توش و توان خود را به کار می‌گیرند و دستگاه‌های تبلیغاتی خود را به کار می‌اندازند و با استفاده […]

محمدرضا شفیعی کدکنی: ▪️ریا و خودکامگی دو ضربه‌ای بوده که بر پیکر اجتماع ما خورده است و ما هنوز هم زیرِ ضرباتِ دردناکِ ریا و دیکتاتوری به سر می‌بریم و از آنجا که با ریا و محیط ریازده و دیکتاتوری و محیط دیکتاتوری‌زده متولّد می‌شویم و با عوارض ریا و دیکتاتوری زندگی می‌کنیم و در […]

  محمدرضا شفیعی کدکنی:   ▪️ادبیات و هنر، فُرم است و فُرم است و فُرم است و دیگر هیچ. حتّی همان چیزی را که شما در ادبیات و هنرها و ادیان و اسطوره‌ها «مضمون» و «معنی» یا «پیام» یا «محتوی» می‌خوانید، وقتی شناخت عمیقی از آن به دست آوردید متوجه می‌شوید که چیزی جز صورت […]

محمدرضا شفیعی کدکنی: [با یاد شاعر فقید فروغ فرخزاد در سالگرد درگذشت ایشان]   ▪️ما در قرن بیستم روشنفکران بسیاری داشته‌ایم که به ویرانی «سنّت»ها کمر بسته و برخاسته‌اند و تمام کوشش آنان تخریب اساس سنّت‌ها بوده است چه به صورت آثار داستانیِ بزرگ (بوف کور در نیمهٔ اول قرن بیستم) و چه در شکل […]

محمدرضا شفیعی کدکنی:   ▪️من در آکسفورد که بودم،آنجا در کتابخانه‌اش، یک فرد انگلیسی که اسمش، همه چیزش انگلیسی بود، عضو کمپانی هند شرقی بود، آمده بود زبان فارسی یاد گرفته بود و به فارسی شعر می‌گفت و شعر در سبک هندی! شماهایی که زبان مادریتان هست، شما که بعضی‌هایتان فوق لیسانس و دکتر ادبیات […]

معرفی چند‌تن از شاهنامه‌شناسان ایرانی روزگار ما   به خواست و پیام مخاطبان و علاقه‌مندان، چند تن از مصححان، نسخه‌‌پژوهان و شاهنامه‌شناسان ایرانی اکنونِ ما معرفی شد. علاقه‌مندان می‌توانند با مطالعه و پیگیری یادداشت‌ها، مقاله‌ها و کتاب‌های این خادمان گرامی فرهنگ ایران که در گستره‌ای متنوع و ضروری پیرامون کتاب ملی ایرانیان نگاشته شده، به […]

محمدرضا شفیعی کدکنی:   ▪️این مسألهٔ مقایسهٔ تنوّع اقالیم شعری بهار را می‌توان از عصرِ مشروطه به قُدما نیز تسرّی داد و گفت: در دیوان هیچ شاعرِ قصیده‌سرایی (با همهٔ عظمت و بیکرانگی شعر سنایی و استواری ساخت و انسجامِ فکری ناصر خسرو و تصاویر بدیعِ خاقانی) به اندازهٔ دیوان بهار، تنوّعِ اغراض وجود ندارد. […]

محمدرضا شفیعی کدکنی: ▪️وظیفهٔ هنرمند خلق و آفرینش هرچه بیشتر احتمالات است. ویتگن اشتاین گفت: « در جستجوی معنی مباش، در جستجوی کاربرد باش». به جای اینکه در جستجوی معنی شعر حافظ باشیم بایستی در جسنجوی کاربرد شعرش باشیم. حوزهٔ «معنی» چیز بسیار محدودی است در صورتی که حوزهٔ «یعنی» (کاربرد) بسیار وسیع است. حافظ […]