به نظر می‌رسد طرح محدودسازی اینترنت قدم به قدم در حال اجراست. آیین‌نامه جدید و عجیب دانشجویان نیز این شائبه را تقویت کرده که مقدمات اجرای طرح صیانت در حال فراهم شدن است.

با توجه به قطعی‌های اینترنت، فیلترینگ گسترده شبکه‌های اجتماعی و پلتفرم‌های خارجی، اجرای طرح اخذ مالیات از اینفلوئنسرها، کاهش پهنای باند اینترنت از جانب اپراتورها و بازگشت دوباره طرح صیانت از حقوق کاربران به مجلس در دو ماه اخیر و حالا آیین‌نامه انضباطی دانشجویان به نظر می‌رسد که هر روز به اجرای این طرح نزدیک‌تر می‌شویم.

تنبیه برای عضویت در گروه‌های غیرقانونی

آیین‌نامه انضباطی دانشجویان در آبان ۱۴۰۱ به‌روزرسانی و به تمامی دانشگاه‌ها ابلاغ شده است. در آیین‌نامه جدید مواردی گنجانده شده که به طور مستقیم با فعالیت دانشجویان در فضای مجازی مرتبط بوده و یکی از آنها داشتن مجوز برای تشکیل گروه‌های دانشجویی بالای ۱۰۰ نفر است.

به نظر می‌رسد تفاوتی نمی‌کند که این گروه‌ها در چه پیام‌رسانی ایجاد شوند و در بستر داخلی باشند یا در بسترهای بین‌المللی؛ فعالیت آنها در هر صورت نیاز به مجوز دارد، چرا که از لفظ «فضای مجازی» استفاده شده است.

همچنین، براساس این آیین‌نامه در صورتی که دانشجویان در گروه‌های غیرقانونی عضو باشند، در نهایت تنبیهاتی از جمله منع موقت تحصیل و حتی اخراج از دانشگاه و محرومیت از تحصیل در کلیه دانشگاه‌ها در انتظار آنها خواهد بود.

دریافت مجوز برای گروه‌هایی با اعضای بیش از ۱۰۰ نفر

در ماده ۳۲ این آیین‌نامه به تخلفات رایانه‌ای و مجازی دانشجویان اشاره شده است. بر‌اساس این ماده «در صورت ارتکاب هر‌ یک از تخلفات در فضای مجازی از قبیل هک‌کردن، ویروسی‌کردن، سابوتاژ رایانه‌ای (تغییر، محو، متوقف‌سازی و…)، تخریب رایانه (نرم‌افزاری یا سخت‌افزاری از طریق نفوذ به سیستم)، جاسوسی‌کردن و دستیابی غیرمجاز به اطلاعات، ضبط صدا، یا تصویربرداری‌های بدون مجوز یا انتشار آنها، فروش، افشا یا انتشار اسناد، اطلاعات یا داده‌های مربوط به دانشگاه، وارد‌شدن به حریم خصوصی افراد در فضای وب یا استفاده ابزاری یا سوء‌استفاده از اطلاعات، اعم از اخاذی، افشا، انتشار یا تهدید به اقدام در این موارد یا موارد مشابه نیز جرم تلقی خواهد شد.

بر‌اساس همین ماده مواردی مانند نفوذ به سایت‌های دولتی، ارسال ایمیل‌های مخرب، ایجاد دسترسی غیرمجاز یا اخلال در سطح دسترسی افراد، بارگذاری، دانلود یا انتشار موضوعات غیر‌اخلاقی و کلیه جرایم عمومی در فضای وب، متخلف به تناسب تخلف نیز با تنبیه مواجه خواهد شد.

در تبصره ۲ ماده ۳۲ آمده است که تشکیل کلیه گروه‌های مجازی دانشجویی با جمعیت بالای ۱۰۰ نفر نیاز به مجوز کمیته ناظر بر نشریات دانشجویی دارد. تشکل‌ها و مجموعه‌های رسمی تابع قوانین مربوطه هستند. ایجاد کانال یا گروه غیر‌مجاز مشمول تنبیهات بند ۸ تا ۱۹ خواهد شد.

با‌توجه به تبصره فوق، حتی تشکل‌های رسمی دانشجویی و انجمن‌های رسمی و سایر نهادهای رسمی هر دانشگاه هم باید برای داشتن گروهی بالای ۱۰۰ نفر، در هر پلتفرمی مجوز بگیرند.

مجازات‌هایی که برای دریافت نکردن این مجوز نیز در نظر گرفته شده که بر‌اساس مفاد مطرح‌شده در همین تبصره، شامل مواردی چون منع موقت تحصیل به مدت یک نیم‌سال تا چهار‌سال و تغییر محل تحصیل دانشجو است.

حتی تنبیهی همچون تغییر دوره تحصیلی دانشجو از حالت دولتی به حالت شبانه نیز در نظر گرفته شده که به موجب آن دانشجو باید برای ادامه تحصیل، شهریه بپردازد. مجازات اخراج از دانشگاه و حق محرومیت تحصیل هم سنگین‌ترین مجازاتی است که در‌این‌باره در نظر گرفته شده است.

ارتباط و تبادل اطلاعات با سکوهای غیرمجاز ممنوع است

در بخش دیگری از این آیین‌نامه، یعنی در تبصره ۷ ماده ۳۲ به موضوع سکوهای مجازی غیرقانونی پرداخته شده است. در این تبصره آمده که «هرگونه عضویت با هدف ارتباط و تبادل در کلیه شبکه‌ها، نرم‌افزارها و سکوهای مجازی گروه‌های غیرقانونی مشمول تنبیهات بندهای ۴ تا ۹ خواهد شد.» این موضوع، یعنی دنبال‌کردن اکانت‌هایی که غیرقانونی هستند، برای دانشجو مجازات به‌همراه خواهد داشت.

به‌طور مشخص ذکر نشده است که دقیقا ملاک غیرقانونی بودن نرم‌افزارها و سکوهای مجازی چیست؟ ولی احتمالاً فیلتر‌بودن آنها، یکی از ملاک‌های اصلی باشد.

به اشتراک‌گذاری تصاویر و متون درج‌شده در این صفحات و حتی ریتوییت کردن، مصداق «تبادل» خواهد بود. تنبیهاتی که برای این موضوع در نظر گرفته شده است به احضار و اخطار شفاهی و توبیخ کتبی و حتی محرومیت از تسهیلات رفاهی و منع موقع تحصیل ختم خواهد شد. (دیجیاتو)

به گزارش تجارت‌نیوز، این آیین‌نامه در حالی طراحی شده است که دانشجویان برای کسب علم و جست‌وجوی بیشتر نیازمند فضای مجازی و تبادل اطلاعات هستند. حتی در این آیین‌نامه به طور دقیق مشخص نشده که چه نوع اطلاعاتی و کدام شبکه‌های اجتماعی غیرقانونی محسوب می‌شوند!

متن کامل این آیین‌نامه دانشجویی را می‌توانید در این لینک مطالعه کنید.

انتقاداتی که بی‌نتیجه ماند

طرح ساماندهی پیام‌رسان‌های اجتماعی که ریشه طرح صیانت است، تنها در سال ۱۳۹۷ در مجلس مطرح شد.  طرح پرحاشیه صیانت نیز بر اساس اصل ۸۵ به کمیسیون فرهنگی واگذار شده بود، با اعتراض عده زیادی از نمایندگان از دستور کار کمسیون خارج و به صحن مجلس بازگشت.

از همان ابتدا که این طرح به تصویب مجلس رسید، کارزاری با عنوان نه به طرح صیانت راه افتاد؛ کارزاری که تاکنون یک میلیون نفر آن را امضا کرده‌اند اما باز هم نتیجه‌ای حاصل نشد و نه تنها مجلس اعتنایی به این موضوع نکرد، بلکه برخی از اپراتورها و اپلیکیشن‌ها به پیشواز این طرح رفتند.

حالا پس از گذشت دو ماه اختلالات و قطعی‌های مکرر اینترنت، به نظر می‌رسد که مسئولان مربوطه عزم جدی برای پیاده‌سازی این طرح دارند. چراکه ابلاغ این نوع آیین‌نامه‌ها نشان می‌دهد که مسدودسازی اینترنت به صورت قدم به قدم در حال اجراست.

• منبع خبر : تجارت نیوز