(هنر طلب که هنرمند را سعادت و بخت – به روزگار کهن ماه نو شود ای دل،،
هنر چو مشک بود ،مشک کی نهان ماند -جهان ز نفحه ی او پر ز بو شود ای دل )
—————–
مهارت آموزی و مهارت داشتن، رابطه مستقیمی با هوش،هوشیاری و هوش رقابتی دارد. هرچه در تمام علوم و فنون، مهارت‌های لازم آن را فرا بگیریم ،بهره های هوشی و هوشیاری در آن زمینه و زمینه‌های عام افزایش می‌یابد .به عبارتی هوش و هوشیاری با مهارت و مهارت آموزی رابطه ی مستقیم و دو سویه دارد؛ هرچه فراگیر هوشیارتر و از بهره هوشی بالاتری برخوردار باشد، مهارت ها را بهتر و مهارت های بهتری را فرا می‌گیرد و یا از مهارتهای یاد گرفته شده ، بهتر می‌تواند بهره ببرد و به همین دلیل ما می‌گوییم که در جامعه ، امر مهارت‌آموزی و فرا گرفتن یک یا چند مهارت باید نهادینه شود و گسترش یابد تا یک جامعه ی هوشمند و هوشیار داشته باشیم .
فن و حرفه ، هنر است و اسکاردایلر می گوید :: هنر کلید فهم زندگی است ، و دو رر می نویسد :: هنر در طبیعت نهفته است و متعلق به کسیست که آنرا از طبیعت استخراج کند ،،

جوامعی که آموزش‌های آن به سمت مهارت های عملی و فنی و حرفه‌ای و کاربردی رفته‌اند، توانسته‌اند در جنبه های علوم نظری و یا جنبه های نظری علوم مهارتی به پیشرفت های فراوانی نایل شوند در تعریف هوش گفته‌اند:(( یعنی توانایی و استعداد کافی برای یادگیری و درک امور))
البته ۲۰۰۰ سال پیش افلاطون در کتاب ((جمهوریت)) هوش را تعیین کننده اصلی جایگاه سیاسی و اجتماعی افراد تعریف کرده است .البته هوش تقسیم بندی هایی دارد که مهمترین آن ((هوش اجتماعی -هوش عینی_ هوش انتزاعی)) می باشد. و ((گاردنر)) هوش را به هفت دسته طبقه بندی کرد:(هوش زبانی_ موسیقایی_ منطقی_[ ریاضی_ فضایی_ بدنی] _چشمی_ درون فردی _ و میان فردی .
گفتیم که آموختن مهارت‌های فنی می‌تواند بر هوشیاری انسان اثر بگذارد، این هوشیاری چیست؟ در تعریف هوشیاری گفته‌اند:(( که در لغت به معنی زیرکی و عاقلی و خردمندی می‌باشد، اما در علم روانشناسی معنی آگاه بودن است. هوشیاری داشتن یعنی آگاهی از تمامی احساس ها، ،،ادراک ها، خاطراتی که در هر لحظه از زمان اتفاق می افتد. انسانها بیشتر عمر خود را در حالت هوشیاری_ بیداری دور می‌زنند .هوشیاری دو کارکرد دارد وارسی: پردازش
اطلاعات دریافتی از محیط… کنترل: کنترل ،برنامه ریزی، راه اندازی و هدایت کارهای ما از کارکردهای دیگر هوشیاری است))
اما ((مهارت)) که باهوش رابطه ی مستقیمی دارد از ارکان استعداد می‌باشد و ارکان استعداد عبارتند از:(( مهارت: توانایی انجام کار به نحو احسن است که حاصل یادگیری یا تمرین می باشد_قابلیت: توانایی استفاده از مهارت ها برای به حداکثر رساندن اثربخشی است. مهارت ها می توانند آموخته شوند، اما قابلیت از درون آن برمی خیزد.
فرصت: استعداد برای بروز و ظهور خود ،نیاز به یک(( فرصت)) دارد. که فرصت ها نیز به دو طریق ایجاد می‌شوند: اول_ افراد به طور انفرادی به دنبال فرصتی برای نشان دادن استعداد هایشان هستند .دوم اشخاصی هستند که نقش و کارشان باید به گونه‌ ای باشد که فرصت هایی را برای استعداد فراهم آورند ،مانند والدین، معلمان، همکاران و…)) و گفته اند:: ،هر کس نبوغی دارد ، اما اغلب برای چند دقیقه.. و ناصر خسرو می نویسد :: هنر زیور بشر است و بشر زیور کیهان .
[۶/۴،‏ ۰۱:۲۱] دکتر لیراوی. تاریخ دان: پس اگر مراکز و موسسات آموزش‌های حرفه‌ای و هنری تقویت شوند، اگر فرزندان این مرز و بوم از خردسالی و دوران دبستان و متوسطه و سپس موسسات آموزش عالی چند حرفه و هنر مورد علاقه اشان را یاد بدهند قطعاً فرار از درس و بیزاری از مدرسه وجود نخواهد داشت و هوش و هوشیاری نیز متعالی تر خواهد شد، هوش که افزایش یافت از مهارت های به روز نیز بهینه استفاده خواهد شد و فرد و جامعه از آن مهارت که نتیجه ی هوشمندی بوده است بهره می‌برد و کشور مستقل و بی نیازی خواهیم داشت که هادون برگسن می گوید :: هنرمند متعلق به آثارش می باشد و آثارش متعلق به دیگران.
، نیاز یا کمتر نیاز به دستاوردهای نوین، زیرا ما خود تولیدکننده و صادرکننده خواهیم بود.
استعدادهای بالقوه انسان‌ها به خصوص نوجوانان و جوانان با ترویج مهارت ها، حرفه‌ها، هنرها که مورد علاقه آنها باشد شکوفا خواهد شد و جامعه را تحت تأثیر خود قرار خواهد داد.
از سوی دیگر ما برای رشد و معرفی خود در حوزه ی کاری باید در امر مهارت‌های فنی و حرفه‌ای و حتی علوم دیگر ضرورت و اهمیت ((هوش رقابتی)) را هم خوب بدانیم.
هوش رقابتی چیست؟(( جمع آوری اطلاعات مربوط به محیط و رقبا به منظور خلق و حفظ مزیت رقابتی است، بر این اساس هوشمندی رقابتی نوعی فرآیند سیستماتیک است تا از به روز بودن اطلاعات دقیق و مرتبط با رقبا اطمینان حاصل شود به عبارتی، هوشمندی رقابتی، فرآیند جمع‌آوری علمی در مورد رقبا و کاربرد آن در یک طرح استراتژیک بلند مدت و کوتاه مدت می باشد.))
مهارت و مهارت درمانی که حوزه وسیعی دارد، می تواند اصولی در(( هوش رقابتی)) را به ما آموزش دهد که خود می‌تواند به افزایش بهره‌وری و سوددهی بینجامد و در نتیجه علاقه‌مندان و مشتاقان امر مهارت آموزی را افزایش دهد.
در موسسات مهارتی حتماً باید به ضرورت های هوش رقابتی و فواید آن توجه داشته باشند. که عبارتند از:(( شرکتها یا سازمانها برای ارائه ی ارزشی بالاتر و تامین رضایت مشتریان، همانا به اطلاعات بسیار زیادی از شرکت‌های رقیب، واسطه‌ها و سایر نیروها و عواملی که در بازار فعال هستند، نیاز دارند _هر چقدر یک سازمان یا شرکت بتواند از شرکت‌های رقیب، اطلاعات بیشتری به دست آورد، احتمال اینکه استراتژی های اثربخش و موفق آمیزی تدوین و اجرا کند بالطبع بیشتر می شود_ هوش رقابتی به عنوان یک ابزار مدیریت استراتژیک و یکی از سریع ترین زمینه های رشد کسب و کار دنیا،به شمار می‌رود_ حدود ۹۰ درصد از اطلاعاتی را که یک شرکت برای تصمیم های حیاتی خود نیازمند به آن است ،به نوعی می‌تواند از راه هوشمندسازی رقابتی کسب کند.))
البته ((هوش رقابتی)) که می تواند بهره وری و سوددهی در موسسات خصوصی را افزایش دهد و به مهارت های خاص خود نیازمند است دارای شاخص‌هایی است:(( آینده‌نگری_بینش اجتماعی_ هم افزایی_ ایده سازی_ کل گرایی_ نگرش فلسفی_ قدرت تشخیص _قدرت پیش‌بینی_ استنباط ابهام_ سازگاری _تحلیل ذهنی_ یکپارچه سازی))
وقتی شاخص‌ها را خوب بشناسیم و مهارت‌های آن را فرا گرفتیم و یا با((هوش مهارت درمانی)) که داشتن این هوش به مهارت هایی دست خواهیم یافت که افراد و جامعه را درمان می کند و یا با مهارت درمانی به این هوش خواهیم رسید.
و باید بدانیم : ( دانشمندان ،علما و بزرگان هر کدام نردبانی برای ترقی دارند ، لیکن شاعران ، و هنرمندان این مدارج را پرواز کنان می پیمایند ) ”ویکتور هوگو ،،
[۶/۴،‏ ۰۱:۲۱] دکتر لیراوی. تاریخ دان: قطعاً با آموزش و نهادینه کردن مهارت و مهارت آموزی در تمام دوره ها و مقطع تحصیلی و حتا آموزش عالی به دستاوردهای هوش رقابتی هم خواهیم رسید که عبارتند از:(( خلق بازارهای جدید برای سازمان، ماندگاری سازمان در محیط رقابتی_ تغییرات فناوری متناسب با کسب و کار _خلق ارزش های جدید در سازمان_ تولید محصولات و خدمات جدید_ رشد سهم بازار در محصولات جدید _تضمین سودآوری))
اینست که ما به سوددهی و سود گیری خواهیم رسید.
البته باید قبلاً حوزه ی هوش رقابتی را که بعضی از محققان دسته‌بندی کرده‌اند بشناسیم:((۱) هوش بازار: به معنای ترسیم یک نقشه از روند وضعیت فعلی و آینده ی نیاز ها و ترجیحات مشتریان ۲) هوش استراتژیک:ارزیابی تغییرات در استراتژی رقابتی در بازه ی زمانی مشخص است که از تغییرات در ساختار رقبا، جایگزین های جدید محصول و تازه واردهای صنعت حاصل شده است ۳)هوش فناوری: در این نوع هوش، هزینه_ منفعت فناوری فعلی و فناوری جدید، ارزیابی شده و تغییرات فناوری، پیش بینی می شود.))
* و خوب است که قبلاً مزایای استفاده از هوش رقابتی را در امر مهارت آموزی و رابطه آن بدانیم:(( ۱) شناخت محیط فعلی بازار ۲)پیش بینی محیط آتی بازار ۳) تحلیل عوامل اقتصادی_ سیاسی
و فناورانه مرتبط با کسب و کار خود ۴) شناسایی نقاط ضعف و یافتن راه حل برای آنها ۵) تغییر در راهبرد فعلی با تعدیل آن )) و البته پیمودن این مسیر نیاز به حوصله دارد ، در یک ضرب المثل فرانسوی آمده :: (نبوغ و هوشیاری یعنی حوصله )
*اینکه می‌گوییم مهارت آموزی می تواند باهوش و هوشیاری رابطه داشته باشد و در امر هوش رقابتی در جامعه به ما کمک کند به این معناست که مهارت چگونگی ایجاد هوش رقابتی را هم باید در تمام مراحل آن آموخته باشیم که عبارتند از:(( ۱) ایده سازی :هدف از این مرحله این است که الزامات مورد انتظار برای ایجاد ساختار مناسب هوش رقابتی از طریق تحلیل اثربخشی اطلاعات شرکت فراهم آورد.
۲) ادراک پذیری :این مرحله مهم و بسیار حیاتی است، چرا که، عملاً در آن اجزای کل فرآیند، تعریف و تعیین می شود اینکه، از چه منابعی استفاده میشود؟
[۶/۴،‏ ۰۱:۲۱] دکتر لیراوی. تاریخ دان: کاربران، کدام هستند؟ از چه ساختار ها و ابزارهایی برخوردارند؟ اولویت‌های سازمان یا شرکت کدامند ؟ ۳)اجرا: این مرحله راه اندازی فرایند را در بر دارد .به خصوص توسعه خدمات و ابزارهایی که متصل به واحد هوش رقابتی است. ۴) ساختار سازی: در این مرحله، متخصصان ماهر، برای توسعه و مدیریت واحد هوش رقابتی، استخدام می‌شوند و مساعدت‌های مورد لازم از داخل و خارج سازمان گرفته می‌شود.
۵) ارزیابی: در مرحله ی مذکور، ارزیابی عمیقی از کل نظام به اجرا در می آید، در این نوع ارزیابی، سطح مقبولیت و مشارکت کارکنان در سازمان مورد تاکید قرار می گیرد.
پس باید تمام مهارت های لازم را برای افزایش هوش رقابتی فرا بگیریم آنوقت خود هوش رقابتی که از هوش و هوشیاری نشأت می گیرد می تواند باعث رونق امر فنون و حرفه ها شود و حتی شاخص‌های مهم در افزایش هوش رقابتی را هم باید در خود نهادینه کنیم که عبارتند از: ((اطلاعات مربوط به گزینش مطلوب_ اطلاعات مربوط به شبکه ی زنجیره ی ارزش_ شبکه ی جهانی اطلاع رسانی_ اطلاعات مالی_ اطلاعات مربوط به قیمت _اطلاعات ترویج فروش و تبلیغات _اطلاعات خدمات و محصولات_ اطلاعات فروش _اطلاعات راهبردی بازار_ اطلاعات نیروی انسانی_ اطلاعات مشتریان)) و آن زمان به هدف رسیده این که خود و دیگران به کار خود راضی باشیم ،، اگوست ردن می گوید :: ( بالاترین مزد هنرمند ،لذتی است که از توفیق خود می برد ،،
پس نتیجه می‌گیریم که استفاده از هوش و هوشیار در امر مهارت‌های مورد لزوم جامعه و ترویج امر مهارت آموزی و انواع فنون و حرفه ها می تواند جامعه را رونق دهد و زندگی مردم را دگرگون سازد و رفاه نسبی مردم را تضمین کند و هم وابستگی کشور را به ابرقدرت ها کاهش دهد و استقلال کشور را تضمین نماید. و از سویی ترویج مهارت‌آموزی از سنین پایین می توانند بهره هوشی دانش‌آموزان، کارآموزان، هنر آموزان و دانشجویان را افزایش دهد و کشور را با دست توانای آنها به شکوفایی برساند.

؛؛؛؛؛؛؛؛؛

بهترین مراتب آن باشد – کان به فضل و هنر به دست آید ،،
رتبتی کان نباشد استحقاق- زودش اندر بنا شکست آید

سپاس،، الله کرم لیراوی
۹۹/۳/۱۴