نصیر بوشهر – جمیل رزمی – صدای جیرجیرک‌ها سکوت شب را به بازی گرفته‌اند، صفحات آخر کتاب را با اشتیاق هرچه تمامتر می‌خوانم کتاب تمام شد، آن را می‌بندم و نفسی به آرامی می‌کشم.
نام نویسنده‌اش را بر جلد کتاب می‌بینم کتاب «فرهنگنامه داستان‌نویسان بوشهر» را به کناری می‌گذارم و با خود فکر می‌کنم پرداختن به این همه نویسنده در این کتاب نباید کار ساده‌ای باشد هرچه بیشتر به پیچیدگی‌اش فکر می‌کنم بیشتر او را می‌فهمم دوباره نگاهی به نام نویسنده می‌اندازم: فرشید جان احمدیان.
فرشید جان‌احمدیان در دهمین روز از تیرماه سال ۱۳۴۲ در یکی از روزهای گرم و شرجی‌زده شهرکارگری آبادان حوالی ساعت یک ظهر چشم به جهان گشود. پدرش که از کارمندان خوش نام سپاه بهداشت بود در سال ۱۳۴۶ به بوشهر منتقل شد و در همان سال خانواده در این شهر سکونت کردند و فرشید دو سال بعد تحصیلات ابتدایی خود را در دبستان فخردائی شروع کرد و دوره راهنمائی را در مدرسه مهران سپری کرد و با توجه به علاقه‌ای که به رشته ریاضی داشت در دبیرستان سعادت ثبت نام کرد و موفق شد دیپلم ریاضی خود را در دبیرستان سعادت بگیرد. شوق به خواندن داستان از همان سال‌های ابتدایی با خواندن داستان‌های الدوز و کلاغ‌ها و ماهی سیاه کوچولو ، کچل کفترباز ، سپید دندان ، آوای وحش ، قلعه حیوانات در او شکل گرفت تا سرانجام در دبیرستان با آثار نویسندگان روس آشنا شد. مطالعات ادبی وی پس از دیپلم به شکلی جدی‌تر ادامه یافت و با خواندن نظریات ادبی نگاهی تازه به ادبیات پیدا کرد.
وی پس از پایان خدمت سربازی، حدود یک‌سال خبرنگاری روزنامه کیهان را تجربه کرد، اما پس از آن به کار آزاد روی آورد و هم‌زمان در رشته حسابداری دانشگاه آزاد به تحصیل پرداخت تا آن‌که در سال ۱۳۶۷با پذیرش در دانشکده مخابرات تحصیلات‌اش را در این رشته ادامه داد و پس از پایان تحصیل در شرکت مخابرات بوشهر مشغول به کار شد. وی در سال ۱۳۸۴ کتاب «شبکه‌های کابل در سیستم‌های مخابراتی» را که حاصل تجربیات‌اش در این رشته بود، به نگارش در آورد و آن را تقدیم به دوست و همکارش، زنده‌یاد عبدالکریم ندیمی تقدیم نمود. فرشید جان‌احمدیان از نیمه دوم دهه هفتاد با چاپ مقالات و نقدهای ادبی، همکاری‌اش را با مطبوعات محلی بوشهر شروع کرد و در ادامه نقدهایش را در مطبوعات سراسری به چاپ رساند.
وی در آشنایی با چهره‌های سرشناس ادبی و علمی شهر دامنه این داد و ستدها را توسعه داد و با حضور در نشست‌های ادبی و فرهنگی و با کمک دلسوزان فرهنگی در انجمن اهل قلم بوشهر در برگزاری همایش‌ها و جشنواره‌های ادبی همکاری کند که از مهم‌ترین رویدادهای آن برگزاری همایش بزرگداشت منوچهر آتشی، برگزاری سه دوره جشنواره داستان‌نویسی و برگزاری چند دوره جشنواره شعر فصل بود. مسئولیت جلسات داستان‌نویسی انجمن اهل قلم یکی دیگر از فعالیت‌های وی در دوره فعالیت این انجمن بود.
فرشید جان‌احمدیان درسال ۱۳۸۶ با احساس نیاز جامعه ادبی استان اقدام به چاپ فرهنگنامه داستان نویسان بوشهر در قالب یک پژوهش ادبی نمود و درسال ۱۳۸۹ کتاب «بیست داستان کوتاه از بیست نویسنده بوشهر» را به بازارکتاب عرضه داشت که سیر تحول داستان نویسی، نویسندگان بوشهر را از ابتدا تا امروز به نمایش گذاشته است. آخرین اثر این نویسنده و پژوهش‌گر ادبی کتاب ویرایش دوم «فرهنگنامه داستان‌نویسان بوشهر است که در سال ۱۳۹۹ منتشر شده است.
جناب جان احمدیان ابتدا به واسطه قبول زحمت برای این گفتگو آن هم در مدرسه مانای سعادت ازطرف خوانندگان فهیم هفته نامه وزین نصیر ازشما تشکر می‌کنم و امیدوارم که همچنان درخشان به رسالت خود در صیانت از فرهنگ وادب این دیار ادامه دهید اجازه می‌خواهم اولین سوالم را اینگونه مطرح کنم که چه چیزی بیش از همه باعث ایجاد شوق و انگیزه در یک خواننده حرفه‌ای می‌شود تا یک داستان را تا انتها بخواند؟
شاید تعلیق در داستان شوق‌برانگیزترین وجهی باشد که خواننده را وا می‌دارد خواندن داستان را تا انتها ادامه دهد، این تعلیق ممکن است در ماجرای داستان وجود داشته باشد و یا در تحول شخصیت یا زبان داستان و یا حتی در سکون و ایستایی آن، که هر کدام از آن‌ها وابسته به پیرنگی‌ست که نویسنده را با خود همراه می‌کند.
به نظر شما یک منتقد ادبی موفق باید چه مولفه‌هایی داشته باشد؟
منتقد ادبی باید پویا باشد و به مطالعات اولیه خودش بسنده نکند و از آخرین آراء نظریه‌پردازان ادبی استفاده کند و مهم‌تر از آن دارای بینش باشد، همین مسئله باعث می‌شود نقدش خنثی نباشد.
بحثی هست و آن این که عده‌ای معتقدند که خدمات هنرمند خدمت اجتماعی است به نظر شما می‌شود در حوزه خدمات اجتماعی به هنرمند به عنوان یک فعال اجتماعی نگاه کرد؟
قاعدتاً هنرمند می‌تواند در حوزه خدمات اجتماعی فعال و سهیم باشد، اما این‌که خودش را مصلح اجتماع بداند اشتباهی بوده که بسیاری آن‌را مرتکب شده‌اند.
مهم‌ترین فعالیت هنری اجتماعی شما کدام بوده است؟
عضویت در انجمن اهل قلم و برگزاری همایش‌ها و جشنواره‌های ادبی در دهه هشتاد که باعث شد جو فرهنگی بوشهر شرایط جدیدی را تجربه کند. در آن سال‌ها به جز این جشنواره‌ها و همایش‌ها جلسات پربار نقد شعر و داستان در محل انجمن تشکیل می‌شد که با استقبال شاعران و نویسندگان بوشهر روبرو می‌شد، از طرفی در همان دهه که بهار مطبوعات بود آخرین خبرهای هنری و ادبی انجمن انعکاس می‌یافت که خودش باعث جذب هنردوستان می‌شد.
برخی ادیبان و آگاهان ادبیات جدید مخالف تعریف کردن داستان هستند نظر شما چیست؟
به هر حال هر قراردادی دارای بندهایی است که باید برای طرفین معنایی مشترک داشته باشد و همین فهم مشترک باعث تعریف اصولی می‌شود که قرارداد بر پایه آن معنا می‌یابد. تعریف داستان هم بر اساس همین قرارداد بین نویسنده و خواننده بسته می‌شود، به هر حال هر دو باید به فهم مشترک و یا تا حدودی نزدیک به هم رسیده باشند که متنی داستان خوانده شود. من معتقدم هرچقدر هم آوانگارد باشیم در ذهن خودمان تعریفی برای داستان داریم و هر متنی را به عنوان داستان نمی‌پذیریم.
آیا نظرات شما به عنوان یک منتقد ادبی به شکل خاص در باره آثار یک نویسنده در جایی به چاپ رسیده است؟
این‌که آثار یک نویسنده را بررسی کرده باشم و آن‌را به صورت یک کتاب منتشر کرده باشم، نه، اما آثار تمام نویسندگان بوشهر را به اجمال تحلیل و بررسی کرده‌ام که چکیده آن در کتاب فرهنگنامه داستان‌نویسان بوشهر گنجانده شده و به شکل اختصاصی و کامل‌تر هم به شکل منفک در نشریات به چاپ رسیده است.
جناب جان‌احمدیان وضعیت استقبال عمومی ازکتاب فرهنگنامه داستان نویسان چگونه بوده است؟
تا آن‌جا که من اطلاع دارم در این وضعیت آشفته‌بازار کتاب استقبال از آن خوب بوده، البته با شکل نگرفتن نمایشگاه سالانه کتاب نباید انتظار بیشتری داشت. البته ذکر یک نکته هم مهم است که معمولاً کتاب‌های پژوهشی علاقمندان خاص خودش را دارد و کمی زمان لازم است که کتاب به محققین معرفی شود.
با توجه به این‌که فرهنگنامه داستان نویسان بوشهر کتابی پژوهشی در فرهنگ استان است آیا ارگان‌های متولی فرهنگی بوشهر از آن حمایت کرده‌اند؟
اگر منظورتان خرید آن باشد باید بگویم تا امروز که یک‌سال از انتشار این کتاب می‌گذرد اداره ارشاد بوشهر تماسی برای تهیه و خرید کتاب نگرفته، البته شنیدم باید نویسنده شخصاً درخواست بنویسد و خدمت مدیر کل ببرد تا با درخواست خرید کتاب موافقت شود که احساس کردم اگر متولیان فرهنگی نیازی به وجود این کتاب در کتاب‌خانه‌های عمومی داشته باشند، خودشان باید اقدام کنند، به هرحال اداره کل فرهنگ و ارشاد بوشهر معاونت فرهنگی دارد که فکر می‌کنم یکی از وظایف‌اش رصد آثار چاپ شده نویسندگان بوشهری باشد. البته یک‌بار هم به مدیر شعبه بوشهر شناسی گفتم این کتاب منتشر شده، از کمبود بودجه برای خرید کتاب گلایه داشت که واقعاً صحبت‌هایش را درک نکردم اگر بوشهرشناسی قادر نیست چند جلد کتاب فرهنگنامه که دقیقاً در راستای اهداف آن نهاد است، بخرد، حرفی باقی نمی‌ماند. درپایان اگرصحبت خاصی باخوانندگان هفته نامه دارید بفرمائید
نه حرف خاصی ندارم وتشکر می کنم ازاین که فرصتی دست داد تا باخوانندگان خوب هفته نامه نصیر گفتگویی داشته باشم سپاسگزارم

• منبع خبر : نصیر بوشهر