«شب فرشاد مومنی» در روایت حجت میرزایی : مومنی، چشم نگران ایران زمین و پرچم دار توسعه و سربلندی این سرزمین است / محبوب سیاستمداران نشد، چون ساده‌انگار و توجیه‌گر نبود / اگر شرافت و آزادگی، تجسم زبانی و انسانی داشت، فرشاد مومنی نماد بارز آن بودساخت سیاسی برآمده از اقتصاد رانتی و نظم نهایی […]
«شب فرشاد مومنی» در روایت حجت میرزایی : مومنی، چشم نگران ایران زمین و پرچم دار توسعه و سربلندی این سرزمین است / محبوب سیاستمداران نشد، چون ساده‌انگار و توجیه‌گر نبود / اگر شرافت و آزادگی، تجسم زبانی و انسانی داشت، فرشاد مومنی نماد بارز آن بودساخت سیاسی برآمده از اقتصاد رانتی و نظم نهایی موجود، اقتصاددانانی را ستایش می‌کند و بر صدر می‌نشاند که یا توجیه گر این نظم مسلط و برآمده از آن اقتصاد رانتی و مناسبات کج‌کارکرد و ریشه‌دار باشند، یا همواره برای مسائل دشوار، پیچیده و چندلایه اقتصاد ایران، پاسخ‌های آسان و قابل هضم برای سیاستمداران بسته‌بندی و ارائه کنند و فرشاد مومنی هیچ‌گاه از این دسته اقتصاددانان نبوده است. زنهار دادن به پرهیز از ساده ا‌نگاری و ساده‌سازی و ابتذال در گزارش‌نویسی و برنامه‌ریزی مومنی را نامحبوب و نامطلوب آنها کرده است. طرفه آنکه، اندیشمندی چنین، که توسعه را در صنعت‌گرایی ملی و یادگیری تاریخی و جغرافیایی جستجو می‌کند، با کج‌اندیشی و کج فهمی «دولت‌گرا» توصیف می‌شود، و آنها که همه نام و نانشان در چند دهه اخیر از ستایش دولتمردان بوده است، به‌عنوان «بازارگرا» نام گرفته‌اند.گروه اقتصادی: در همایش بزرگداشت دکتر فرشاد مومنی، استاد برجسته اقتصاد و از چهره‌های ماندگار اندیشه توسعه در ایران، دکتر حجت میرزایی، استاد دانشگاه، با نگاهی تحلیلی به ابعاد گوناگون شخصیت و کنشگری مومنی پرداخت و با اشاره به همراهی‌های علمی و میدانی خود با دکتر مومنی در طول سالیان، او را نماد عزت، شرافت و آزادگی در عرصه علم اقتصاد دانست؛ اقتصاددانی که نه تنها از منظر دانشی و نظری، بلکه به واسطه صداقت در عمل، اخلاق حرفه ای، و پایبندی بی‌چون و چرا به استقلال فکری، جایگاهی منحصر به فرد در میان اندیشمندان معاصرداردمیرزایی در سخنان خود، مومنی را استراتژیستی توسعه‌گرا و دغدغه‌مند توصیف کرد که با تمرکز بی‌وقفه بر مطالعات توسعه و تحلیل اقتصاد ایران، از جایگاه یک اقتصاددان و روشنفکر منتقد، همواره صدای متفاوت و مستقلی در نقد برنامه‌ها، سیاست‌ها و ساختارهای رسمی اقتصادی بوده است. او تاکید کرد که استاد مومنی، در برابر ساده سازی‌های رایج و توجیه گریهای مرسوم، ایستاد و صداقت علمی و مسئولیت اجتماعی را بر هر نوع منفعت شخصی و مصلحت سیاسی ترجیح داد و در برابر جذابیت قدرت و منفعت، راه اخلاق، نقد مشفقانه و استقلال علمی را برگزید.
به نقل ازجماران، در هشتصد و پنجاه و ششمین شب از شب‌های بخارا که به بزرگداشت دکتر فرشاد مومنی، اقتصاددان برجسته اختصاص یافت، در مراسم نکوداشتی که با همکاری مجله بخارا و دانشگاه علامه طباطبایی، با عنوان «شب فرشاد مومنی» برگزار شد، دکتر حجت میرزایی، عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی و مدیرعامل صندوق بازنشستگی کشوری، در سخنانی به ویژگی های شخصیتی، علمی و کنشگری این اقتصاددان برجسته پرداخت و گفت: بی‌تردید استادان و سروران بسیاری در این جمع حضور دارند که برای سخن گفتن درباره دکتر مومنی شایسته تر از من هستند. شاید تفاوت من با دیگر گرامیان در این باشد که در سال‌های گذشته، افتخار همراهی با ایشان را در سطوح مختلف داشتم و در محضر یا در کنارشان بودم؛ چه به عنوان دانشجوی مستقیم و غیرمستقیم، چه در قالب همکار نزدیک دانشگاهی در گروه توسعه از دهه ۸۰، و چه در رویدادهای مشترکی که برخی از آنها به رویدادهای پردامنه ملی تبدیل شدند
شبی که هر دو کتک خوردیم و ساعتها محبوس شدیم
میرزایی با اشاره به برخی از این تجربه‌ها افزود: در کنار ایشان، در نمایشگاه کالاهای وارداتی غیرضروری در سطح ۷۴، همایش‌های نیم قرن برنامه ریزی توسعه و یا سفرهای دانشگاهی و حضور در نشست‌های دانشجویی بسیاری شرکت داشتم. از جمله رویدادهایی که به یاد دارم، همایش نکوداشت سید جمال‌الدین اسدآبادی بود که با حضور گروه فشار به هم خورد و دکتر مومنی حوصله مند، سه ساعت در یک شب با آنها به محاجه پرداخت و به نتیجه نرسید. یا شبی که در تالار اندیشه اصفهان، هر دو کتک خوردیم و ساعتها محبوس شدیم و بعد با کمک دوستان اصفهانی، به جای امنی پناه بردیم.
فرشاد مومنی، چشم نگران ایران زمین و پرچم دار توسعه و سربلندی این سرزمین است
وی با اشاره به شخصیت علمی دکتر مومنی گفت: دکتر فرشاد مومنی، چشم نگران ایران زمین و پرچم دار توسعه و سربلندی این سرزمین است. او از استادان و اقتصاددانان نسل سوم ایران است که در عرصه اقتصاد، میراث‌دار استادانی چون دکتر جهانبگلو و دکتر تمدن جهرمی است. در شیوه و مشی کنشگری سیاسی، پرورش یافته شهید بهشتی است و در شکل‌گیری باورهای عمیق عدالت جویانه، دانش آموخته مکتب محمدرضا حکیمی است.
اگر شرافت و آزادگی، تجسم زبانی و انسانی داشت، فرشاد مومنی نماد بارز آن بود
عضو هیئت علمی دانشگاه علامه ادامه داد: کلید واژه توصیف شخصیت فرشاد مومنی را در واژگان عزت، شرافت و آزادگی می دانم. اگر شرافت و آزادگی، تجسم زبانی و انسانی داشته باشد، فرشاد مومنی نماد بارز آن است. وی در پنج دهه تلاش و تکاپوی علمی دانشگاهی، و با وجود برخورداری از دانش و شایستگی‌های کم‌مانند علمی و پژوهشی در حوزه توسعه و تسلط به روش‌ها و فنون پژوهش، و ارتباطات کم‌نظیر با مدیران بخش عمومی و خصوصی، به‌ویژه در سه دهه فعالیت به‌عنوان عضو هیات علمی، بسیاری از فعالیت‌های پژوهشی متعارف و به زبانی مباح، از جنس قراردادهای پژوهشی و کسب درآمد و پیامدهای آن را بر خود حرام کرد؛ تا مگر به نامی و نانی آلوده نشود و ذره‌ای بر ارزیابی ذهنی از رویه‌ها و سیاست‌های جاری یا صراحت و زبان، تأثیری نگذارد
میرزایی گفت: بی‌شک، مومنی مهم‌ترین اقتصاددان انتقادی و نماینده بارز اقتصاد هترودوکس در سه دهه اخیر است؛ هم در نقد برنامه‌ها و سیاست‌های رسمی، فارغ از پیاده‌سازی گرایش‌های دولت‌ها، و هم در نقد علمی آن چیزی که در ایران به‌عنوان اقتصاد متعارف، یا «ارتودکس» خوانده می‌شود. این تفکر انتقادی، با تلفیقی از اندیشه نظری و فلسفی، و با فهم عمیق مسائل اقتصادی ایران و آزادگی و صراحت لهجه، از وی یک کنشگر انتقادی پر‌تأثیر و یک معلم کم‌نظیر برای آموزش و پرورش دانشجویان اقتصاد ساخته است.
مومنی اقتصاددان محبوب سیاستمداران نشد، چون ساده‌ساز و توجیه‌گر نبود
اندیشمندی چنین، که توسعه را در صنعت‌گرایی ملی و یادگیری تاریخی و جغرافیایی جستجو می‌کند، با کج‌اندیشی و کج فهمی «دولت‌گرا» توصیف می‌شود و آنها که همه نام و نانشان از ستایش دولتمردان بوده، به‌عنوان «بازارگرا» نام گرفته‌اند!
این اقتصاددان تاکید کرد: به سبب همین ویژگی‌ها، وی نه‌تنها مورد تقدیر و ستایش و پاداش سیاستمداران قرار نگرفت، بلکه هیچ‌گاه محبوبیتی نزد آنها، در هیچ دولتی نداشته است. ساخت سیاسی برآمده از اقتصاد رانتی و نظم نهایی موجود، اقتصاددانانی را ستایش می‌کند و بر صدر می‌نشاند که یا توجیه گر این نظم مسلط و برآمده از آن اقتصاد رانتی و مناسبات کج‌کارکرد و ریشه‌دار باشند، یا همواره برای مسائل دشوار، پیچیده و چندلایه اقتصاد ایران، پاسخ‌های آسان و قابل هضم برای سیاستمداران بسته‌بندی و ارائه کنند و مومنی هیچ‌گاه از این دسته اقتصاددانان نبوده است. زنهار دادن به پرهیز از ساده ا‌نگاری و ساده‌سازی و ابتذال در گزارش‌نویسی و برنامه‌ریزی مومنی را نامحبوب و نامطلوب آنها کرده است. طرفه آنکه، اندیشمندی چنین، که توسعه را در صنعت‌گرایی ملی و یادگیری تاریخی و جغرافیایی جستجو می‌کند، با کج‌اندیشی و کج فهمی «دولت‌گرا» توصیف می‌شود، و آنها که همه نام و نانشان در چند دهه اخیر از ستایش دولتمردان بوده است، به‌عنوان «بازارگرا» نام گرفته‌ان
جماران
Saturday, 31 May , 2025