صادق زیباکلام، استاد دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران:

?(با اشاره به اینکه یک جریان تندرو و رادیکال انقلابی در دولت قبلی تلاش کرد تا احیای برجام حاصل نشود) دلیل آن هم این بود که چرا مواهب چنین اقدامی باید به پای دولت آقای روحانی و تیم مذاکره کننده او نوشته شود. اما در حال حاضر که حاکمیت یکدست را شاهد هستیم اگر هر گشایشی صورت بگیرد قطعا به پای جریان اصولگرا نوشته خواهد شد.

?به نظر می رسد با روی کار آمدن جو بایدن، دموکرات ها نگاه واقع بینانه ای را به سیاست خارجی دارند. تلاش برای تحقق آرمان های آمریکا از جمله دموکراسی از جمله این موارد است که دیدیم رویکرد دموکرات ها در این زمینه به خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان منجر شد تا مردم افغانستان درباره سرنوشت خود تصمیم بگیرند.

?در خصوص ایران نیز آمریکا سه هدف راهبردی داشت که در هیچ یک از آنها به موفقیت دست نیافتند. هدف اول مهار برنامه هسته ای و جلوگیری از پیشرفت آن بود. همه می دانیم ایران طی یک دهه گذشته با وجود تحریم ها پیشرفت چشمگیری در زمینه برنامه هسته ای داشته است.

?هدف دوم نیز مهار برنامه موشکی و نظامی ایران توسط آمریکا بود که آن هم محقق نشد

?سومین هدف آمریکا جلوگیری از گسترش نفوذ سپاه در منطقه بود/ آمریکا چه بخواهد یا نخواهد امروزه سپاه پاسداران به مراتب قدرتمندتر و پرنفوذتر از گذشته در منطقه است.

?جدا از چگونگی عدم تحقق این سه هدف معتقدم که برای تحقق آنها از نان، آب، بهداشت، آموزش و پرورش و به طور کلی کیفیت زندگی مردم زده شده تا سه هدف ذکر شده تحقق یابد.

?در پی سیاست های خصمانه آمریکا و اعمال تحریم ها طبقه متوسط در ایران به فلاکت افتاد/ آیا واشنگتن می خواهد که این سیاست را ادامه بدهد؟ دولت بایدن می گوید نه چرا که هیچ یک از اهداف را تحقق نبخشیده است.

?جمهوری اسلامی ایران و یا حداقل بخشی از آن خواستار برون رفت از این باتلاق اقتصادی هستند و به خاطر همین مساله بود که برجام در سال ۲۰۱۵ با امضا رسید چرا که واشنگتن نیز موافق بود. در حال حاضر پرسش مهمی که مطرح می شود این است که با وجود زمینه توافق در گذشته روند احیای برجام متوقف شده و به بن بست رسیده است؟ دلیلش این است از نظر تندروها توافق، آمریکا ستیزی نظام را دچار تزلزل می‌کند.

?در این روند ایران توافقی را می خواهد که مقداری از دارایی های آن آزاد شود و به سیاست های گذشته خود ادامه دهد. بدین معنا که سپاه پاسداران به گسترش نفوذ خود در منطقه ادامه دهد و صنعت موشکی نیز تقویت شود و سطح غنی سازی نیز افزایش یابد. به این دلیل که ایران به خوبی متوجه شده است که می تواند از طریق تقویت صنعت هسته ای امتیازهای بیشتری از طرف مقابل بگیرد.

?این در حالی است که واشنگتن این مساله را نمی پذیرد. دولت بایدن می گوید که دیگر به دنبال احیای توافق سال ۲۰۱۵ نیست. در واقع کاخ سفید به دنبال توافقی است که دغدغه های اصلی دولت آمریکا را در بر بگیرد. یعنی بررسی مسائل موشکی و منطقه ای تا آزادی زندانیان سیاسی و دوتابعیتی که به عنوان جاسوس دستگیر شده اند.

?هم ایران و هم آمریکا خواهان توافق هستند. مشکل اینجاست از نظر تندروها توافق بین تهران و واشنگتن، آمریکا ستیزی نظام را دچار تزلزل می‌کند.