فقط ۱۱ روز زمان برد تا مسلحین سوری از آغاز عملیات جدید خود، به دروازه‌های دمشق برسند و آن را تحت کنترل بگیرند. بشار اسد پس از ۲۴ سال حکومت بر سوریه سرنگون و پرونده حاکمیت این خانواده بر سوریه پس از ۵۴ سال بسته شد. راهبرد ایران در قبال تحولات اخیر سوریه همچنان مانند یک معما باقی مانده و ابعاد آن مشخص نیست. به خصوص این که همین اتفاق ۱۳ سال پیش رخ داد، اما ایران راهبرد دیگری را در پیش گرفت. چه آن زمان و چه امروز، موافقان و مخالفان این راهبرد‌ها نظرات خودشان را بیان کردند.

به گزارش فرارو، کاربران ایرانی شبکه‌های اجتماعی و واکنش آنان نسبت به وقایع سوریه و سقوط نظام بشار اسد را می‌توانیم به سه دسته تقسیم کنیم. عده‌ای به خاطر سقوط دیکتاتور سوریه شاد هستند، برخی پس از وقایع اخیر سکوت کردند، سپس به توجیه روی آوردند و برخی دیگر ناامیدی خود را ابراز می‌کنند. دسته چهارم کسانی هستند که سعی در ریشه‌یابی وقایع سوریه دارند.

ریشه‌های سقوط

حسن نمکدوست، استاد ارتباطات: «چرا دیکتاتوری مصیبت است و مصائب آن بی‌پایان؟ چون دیکتاتوری مهم‌ترین مانع رشد آگاهی دموکراتیک و دستیابی شهروندان به نهاد‌های دموکراتیک است. همین سبب می‌شود مردم به‌جان آمده، اما کمتر آگاه، آغلب از ترس عقرب جراره به مار غاشیه پناه ببرند. والا دلیل آمدن ابومحمد الجولانی جای اسد چیست؟»

محمد خواجویی، پژوهشگر خاورمیانه: «بشار اسد سقوط کرد، اما دیری نخواهد پایید که دوران حکومت او و پدرش به نوستالژی مردم سوریه تبدیل شود. تجربه تغییرات در خاورمیانه این را می‌گوید.»

حسام‌الدین آشنا، استاد دانشگاه امام صادق: «همه می‌دانستند در سوریه چه خبر است جز بشار اسد! ظاهراً همه در مورد سوریه با هم هماهنگ کرده‌بودند؛ فقط ایران در بازی نبود. چه نیرویی می‌تواند در برابر ادامه اشغال‌گری در غره، سوریه و لبنان ایستادگی کند؟»

حمید رسائی، نماینده مجلس: «بشار اسد هم می‌خواست به غربی‌ها ثابت کند دنبال جنگ نیست.»

سکوت و توجیه

پس از مشخص شدن نتیجه اعتراضات در سوریه و سقوط نظام اسد، کاربران موسوم به سایبری طی چند ساعت، چند رویکرد در پیش گرفتند. در همین میان نیز چند دسته شدند. عده‌ای از آنها سکوت در پیش گرفتند و اظهارنظری در این باره نمی‌کنند. عده‌ای دیگر پزشکیان را مقصر این موضوع می‌دانند و در تلاش هستند که این مساله متوجه دولت چهاردهم کنند. برخی کاربران نظامی‌نویس شناخته‌شده در توئیتر که با هویت پنهان فعالیت می‌کنند، نسبت به وقایع سوریه ابراز ناامیدی کردند و حتی یکی از مشهورترین آنها به نقد تند این وضعیت پرداخت. آخرین توئیت او این بود: «تاوانش را خواهید داد ۸ دسامبر ۲۰۲۴/ ۷:۱۵»

چند ساعت مانده به واقعه، یک موج خبرسازی در شبکه‌های اجتماعی از سوی همین جریان آغاز شد که از برگشتن ورق جنگ خبر می‌داد. جملاتی مانند «خبر‌های جدیدی در راه است»، «سازماندهی داره صورت می‌گیره و به ساعت صفر نزدیک می‌شیم»، «معادلات عوض خواهد شد» از جمله این خبرسازی‌ها بود. اما این موج خبرسازی زمانی به اوج رسید که این روایت به نقل از یک رسانه روسی بی‌نام منتشر شد که ایران و روسیه هشدار دادند اگر ظرف ۱۲ ساعت شورشیان اسلحه را زمین نگذارند، مواضع آنها را شخم خواهند زد.

مدتی کوتاه پس از مشخص شدن وضعیت در سوریه، روایت‌ها به این سو رفت که بشار اسد و سوریه، چون به ایران پشت کردند، این بار از آنها حمایتی نشد. یکی از کاربران شناخته‌شده حامی مقاومت نوشت: «پایان زودهنگام محمد مرسی و پایان خودخواسته بشار اسد، خیلی شبیه هم بود. در خاورمیانه، عاقبت اعتماد به وعده‌های دروغین؛ بریدن از هم‌پیمانان واقعی و پناه آوردن به دشمنان قدیمی چیزی جز سقوط نخواهد بود. فقط باید قوی بود و قوی شد!»

ابراز شادی

آنهایی که از سقوط بشار اسد خوشحال هستند را می‌توان از لحاظ سیاسی در گروه‌های مختلفی دسته‌بندی کرد. برخی از این بابت خوشحالی کردند که یک دیکتاتور سقوط کرد و این می‌تواند نقطه آغاز آزادی مردم سوریه باشد. برخی دیگر خوشحالی‌شان از این بابت بود که ایران خود را وارد این بحران نکرد و سیاست عملگرایانه را در پیش گرفت. بعضی کاربران بر این موضوع تاکید می‌کردند که ایران پیش از این نیز باید همین سیاست را انتخاب می‌کرد که بسیار کم‌هزینه‌تر بود.

• منبع خبر : فرارو