به نام خدا

جناب آقای جعفر پورکبگانی

نمایندۀ محترم مردم شریف شهرستان‌های بوشهر، گناوه و دیلم در مجلس شورای اسلامی

با سلام و احترام

آب؛ عنصری ضروری برای حیات بشر بر روی زمین است. تحقیقات فضایی در کهکشان‌ها همواره برای تعیین سیارۀ دیگری که قابل‌سکونت بشر باشد، بر مبنای کشف آب متمرکز است؛ بنابراین هنگامی که عنصری در کهکشان‌ها چنین نایاب بوده و حیات‌وممات جانداران بر بودن یا نبودن آن استوار باشد، در جوامع بشری به لحاظ مدیریت تأمین و حفاظت از آن موردی استثنایی خواهد بود. موضوعی که در فلات ایران به لحاظ اقلیم آن که نیمه‌بیابانی است و غالب اراضی آن را مناطق کم آب و کم‌بارش تشکیل می‌دهد از اهمیت دو چندانی برخوردار است و هر انسانی با کمی تعقل در می‌یابد که مدیریت تأمین و حفاظت از چنین عنصر در اقلیمی مانند ایران؛ آن‌هم در استان‌های گرم و کم‌بارش جنوبی، تا چه میزانی حساس بوده و به لحاظ تأثیر آن در زندگی روزمرۀ آحاد جامعه نیازمند داشتن مدیرانی متخصص و پاک‌دست است تا بتوانند با حداقل منابع موجود، حداکثر بهره‌برداری را برای رفاه و امنیت جامعه به دست آورند. اگر چه متأسفانه؛ سال‌هاست در استان بوشهر این موضوع مغفول مانده و نه‌تنها از منابع و استعدادهای موجود استفاده نشده است، بلکه خواسته یا ناخواسته با مدیریت ناصحیح و به‌کارگیری نیروهای انسانی غیرمتخصص و گاه آلوده به فساد (ناشی از دست‌داشتن در کنترل چنین عنصر حیاتی)، فضایی بحرانی و پر از چالش را برای زندگی عادی مردم در شهرها و روستاها فراهم آورده و محدود صنایع موجود را نیز از رمق انداخته است.

یکی از مناطقی که در سال‌های اخیر همیشه در وضعیتی بحرانی به سر برده است، شهرستان گناوه در شمال استان بوشهر می‌باشد که در آنجا مدیریت عالی شرکت آب و فاضلاب (آبفا) استان، بر خلاف اهداف بخش آب و فاضلاب در برنامۀ ششم توسعه، گام برداشته و با ایجاد محدودیت‌هایی که به‌سادگی و با مدیریت اصولی قابل‌رفع بوده‌اند، سلامت عمومی، امنیت و رفاه اجتماعی، پایداری محیط‌زیست و توسعۀ اقتصادی را که هر یک از این عوامل به‌شدت از بحران‌های ناشی از نبود مدیریت در سیستم تأمین و توزیع آب همین‌طور جمع‌آوری و دفع صحیح فاضلاب متأثر می‌شوند را به خطر انداخته است. این شهرستان با مساحت حدود ۱۸۴ کیلومترمربع و قریب ۵/۱۰۲ هزار نفر جمعیت (بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۵)، روزانه تنها ۳۲ هزار مترمکعب دریافت آب مصرفی دارد که گذشته بر کم‌بودن این میزان سهمیه روزانه (افزایش جمعیت از سال ۱۳۹۵ تاکنون را نادیده گرفته‌ایم)، با درنظرگرفتن شرایط گرم و نامطبوع هوا در بیش از نیمی از سال در دو شهر گناوه و ریگ (شرجی بسیار)، و روستاهای اطراف که از اواسط خرداد تا پایان شهریور مورد هجوم بادهای گرم و سوزان قرار می‌گیرد و دمای هوا تا ۵۰ درجه سانتی‌گراد بالا می‌رود؛ دارای نواقص و مشکلات عدیدۀ دیگری است که فهرست‌وار، برخی از آنان به شرح زیر ارائه می‌گردند:

۱) وجود انشعابات غیرمجاز فراوان و عدم برخورد جدی با متخلفین علی‌رغم شناسایی آنها و گزارش‌های مردمی؛

۲) وجود انشعاب‌ها و لوله‌های فرعی غیرضروری بر روی لوله‌های اصلی تأمین آب برخی روستاها و در بعضی مواقع اتصال یک روستا با جمعیت زیر ۵ خانوار دائمی به دو خط آبرسانی و همزمان با آن عدم دسترسی اهالی روستای مجاور به آب، (توزیع ناعادلانه)؛

۳) نبود انگیزۀ اداری و مدیریتی برای اجرای برنامه‌های عملیاتی به‌منظور توسعه و گسترش شبکۀ آبرسانی موجود، علی‌رغم گسترش ساختار شهری، احداث مراکز تجاری و صنعتی جدید؛

۴) عدم توجه به وضعیت آبرسانی در روستاهایی که در سال‌های اخیر شاهد مهاجرت معکوس به آنجاها بوده‌ایم و کمبود آب متأسفانه چنین روند مثبتی را متوقف ساخته است؛

۵) علی‌رغم تغییر در جمعیت و وسعت مناطق جمعیتی در این شهرستان، هیچ اقدامی برای افزایش سهمیه سرانۀ آب صورت نگرفته است. این امر در حالی اتفاق افتاده که امکان این افزایش سهمیه وجود داشته است؛

۶) عدم توجه به تقاضاهای سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در راه بهبود وضعیت فعلی؛

۷) عدم توجه به بهبود شرایط فاضلاب و تصفیۀ صحیح و ایمن آن که در محدودۀ روستای گشویی که علاوه بر ایجاد فضایی کاملاً خطرناک برای شهرستان به دلیل سهل‌انگاری در تصفیۀ پساب شهری، قبل از سرازیرشدن آن به خلیج‌فارس، بحران زیست‌محیطی دریایی را نیز به وجود آورده به‌گونه‌ای که آب‌های اطراف آن محدوده و آبزیان آنجا به‌شدت آلوده به مواد میکروبی و عوامل بیماری‌زا هستند؛

۸) علی‌رغم آن که مردم در بسیاری موارد حاضر به پرداخت هزینۀ لوله، اتصالات و حفاری در مناطقی هستند که آبفای شهرستان می‌بایست حسب وظایف ذاتی خود شبکۀ آبرسانی را به آن مناطق گسترش می‌داد، متأسفانه آبفا به دلیل ناکارآمدی سیستم فنی – مدیریتی خود، از اجرای چنین طرح‌هایی حتی با هزینه‌های شهروندان عاجز و ناتوان بوده است؛

۹) خرابی‌های عمده در سیستم آبرسانی و هدررفت بیش از ۱۵ درصدی آب در مجاری شبکۀ آبرسانی و عدم توجه به اصلاح و بهبود وضعیت اسفناک فعلی در ترمیم خرابی‌ها و جلوگیری از هدررفت آب؛

۱۰) وجود حدود هشت هزار کنتور خراب مشترکین در شهرستان و محاسبۀ غیرعادلانۀ آب‌بها که منجر به سوءاستفادۀ برخی و ستم مضاعف به بعضی دیگر می‌گردد، چرا که با خراب بودن دستگاه پیمایش میزان مصرف، قسمتی از هزینۀ آب مصرفی افراد سودجو را مشترکان منصف و کم‌مصرفی پرداخت می‌کنند که به دلیل خرابی کنتورشان و عدم ایفای وظایف آبفای شهرستان بر اساس قراردادهای موجود با مشترکین در تعویض یا تعمیر آنها، به شکل غیراصولی محاسبه می‌گردد، آبفای شهرستان تاکنون هیچ اقدامی برای تعمیر یا تعویض کنتورهای خراب انجام نداده است؛

۱۱) ناتوانی شرکت آبفا در تأمین فشار مطلوب در شبکۀ آبرسانی به دلیل خرابی و ضعف شبکه علی‌رغم داشتن پمپ‌های فشارقوی، این عامل سبب گردیده تا مشترکان به‌اجبار از پمپ‌های آب برقی استفاده نمایند، این امر علاوه بر این که سبب تحمیل هزینۀ غیرضروری به مردم شده، باعث افزایش بی‌دلیل بار مصرفی شبکۀ برق در حالی شده که دولت برای مدیریت آن ناچار به تعطیلی ادارات یا کاهش ساعات کار آنان می‌گردد، موضوعی که در تضاد با سیاست‌های دولت است و سبب می‌گردد تا هزینۀ خرید و نصب پمپ، مخزن ذخیره‌سازی و افزایش بهای برق بر مردم تحمیل گردد؛

با عنایت به مطالب بالا و ازآنجایی‌که ارزیابی عملکرد از مباحث زیر مجموعۀ مبحث کنترل و نظارت در هر سازمانی است و هیچ فعالیتی در سازمان قریب توفیق نخواهد بود مگر آن که کنترل‌های لازم نسبت به آن به‌عمل‌آمده باشد، متأسفانه در یکی دو سال اخیر؛ نه‌تنها چنین امری در مجموعۀ آبفای شهرستان گناوه به شکلی صحیح و اصولی صورت نگرفته است؛ بلکه با به‌کارگیری برخی از افراد که یا در مدیریت بهینه دارای ضعف‌های اساسی هستند و تنها تابع اوامر و سیاست‌های غیرسازگار با منطقۀ تحت مدیریت خود بدون تجزیه‌وتحلیل‌های مدیریتی به مافوق به‌منظور سازگاری و هماهنگ‌سازی‌های منطقه‌ای که از اصلی‌ترین وظایف مدیران محلی است، هستند و گذشته بر آن توانایی ارائۀ عملکردی مقبول و بدون حاشیه را ندارند، بر بحران آب افزوده شده است، موضوعی که بی شک در سایر شهرستان‌های استان نیز با کمی قدرت و ضعف مشهود و آشکار است.

بنابراین، باتوجه‌به این نکتۀ مهم که وجود بحران آبی فعلی در شهرستان گناوه با عنایت به خط آبرسانی کوثر و حجم آب ذخیرۀ موجود در سد کوثر همین‌طور دسترسی به آب دریا برای شیرین‌سازی آن با استفاده از سرمایه‌های بخش خصوصی (و ذکر این نکته که در سایر استان‌ها شاهد برنامه‌ریزی برای هدایت آب خلیج‌فارس و دریای عمان در مسافت‌های نزدیک به هزار کیلومتر برای شیرین‌سازی هستیم)، از جمله تقاضای سرمایه‌گذاری در تصفیه و استفادۀ مجدد از فاضلاب بندر گناوه؛ هرگز مبین کمبود منابع نبوده؛ بلکه به عدم مدیریت صحیح در استفاده از منابع موجود برمی‌گردد که دخالت‌های آشکار مدیرعامل آبفای استان نیز در این بحران حسب سوابق موجود مزید بر علت و شاید عامل اصلی آن باشد، استدعا می‌شود؛ نسبت به پایش بحران و همکاری و هماهنگی در رفع بحران فعلی که منجر به تشدید نارضایتی‌های عمومی گردیده است، اقدامات عاجلی معمول گردد.

با تکرار درود و احترام

از طرف انجمن فعالین اجتماعی شهرستان گناوه

• منبع خبر : نصیر بوشهر آنلاین