سه پتروشیمی متانول‌ ساز کاوه، خاورمیانه و فناوران تعطیل شدند. این خبر را احمد مهدوی ابهری، رئیس انجمن کارفرمایان پتروشیمی، به تجارت‌نیوز داد. وی افزود: ایران به لحاظ منابع هیدروکربنی به خصوص گاز متان، واحدهای زیادی در زمینه اوره، آمونیاک و متانول دارد.

ابهری گفت: متانول یکی از انواع این کالاها است که می‌تواند به زنجیره ارزش افزوده تبدیل شود که در گذشته به آن کاربردش التفاتی نشد و به واحدهای زیادی بدون تخصص در این زمینه مجوز احداث دادند. سهامداران این پتروشیمی‌ها شرکت‌های خصوصی و خصولتی هستند که متعلق به بازنشستگان نیروهای مسلح، فرهنگی و کشوری است.

متانول‌سازها در آستانه نابودی

ابهری توضیح داد: استراتژی به کار گرفته شده در زمینه صدور مجوزهای پتروشیمی متانول‌ساز مناسب نبود. در حال حاضر ظرفیت تولیدی کشور در این زمینه سالانه حدود ۱۴ میلیون تن است که عملا ۹ میلیون تن آن تولید می‌شود. همچنین از میزان ذکر شده ۵ درصد در داخل کشور و باقی مانده صرف صادرات می‌شود.

او گفت: حال با توجه به وضعیت تحریم‌ها، نبود بازار صادراتی متنوع و مضاف برآن جنگ اوکراین، مجموعا بستری نامناسب برای این صنعت رقم زد. تا جایی که نرخ خوراک این صنایع افزایش پیدا کرد و قیمت تمام شده پتروشمی‌ها از قیمت فروش آن بیشتر شد.

ابهری توضیح داد: در نهایت همه پتروشمی‌ها زیان‌‌ده شدند و به تعطیلی واحدهای کیمیای خاورمیانه، فناوران و کاوه ختم شد. این هشدار برای پتروشیمی‌های متانول‌ ساز دیگر نیز وجود دارد.

رئیس انجمن کارفرمایان پتروشیمی افزود: قانوگذار با توجه به ظرفیت قانونی خوراک در بند ۴، بحث رقابت‌پذیری محصول را مطرح می‌کند. این قانون در حالتی قابلیت اجرا دارد که شرایط فعلی بر متانول‌سازها حاکم نباشد. ضمن آنکه زمان تصویب این قانون چنین شکافی میان قیمت‌ها نبود. متانول‌ سازها یکی از صنایع مهم ارزآور در ایران بودند که در حال حاضر با اصطلاک فراوان دست و پنجه نرم می‌کنند

وزیر نفت به داد صنایع می‌رسد؟

ابهری گفت: دغدغه‌ متانول‌سازها از طریق وزارت نفت و مشخصا آقای اوجی پیگیری و قول تعدیل در قیمت خوراک داده‌ شد. وعده‌ها از سرگیری خط تولید پتروشیمی‌ها و ارزآوری مجدد حکایت می‌کرد. مهدوی ابهری چاره حل این مشکل را اینطور بیان کرد که: قیمت خوراک با محصول نهایی طی فرمولی شناور شده و به راه اندازی مجدد واحدهای تعطیل بپردازیم.

وی افزود: همانطور که ذکر شد ایران در حال حاضر بدون توجه به ظرفیت جهانی مجوز تولید ۱۴ میلیون تن متانول را دارد. علاوه بر این رقم، طرح تولید شش میلیون تن مازاد این ماده نیز در برنامه‌های کشور است. یعنی مجموعا ایران ۲۰ میلیون تن متانول تولید می‌کند. این موضوع هم می‌تواند تهدید و هم فرصتی برای ایران باشد.

ابهری تصریح کرد: اگر بخواهیم از جهت پیگیری زنجیره ارزش افزوده به این موضوع نگاه کرد توجیه فنی، اقتصادی و مالی لازمه آن است. در حالی که باید شرایط تحریمی را نیز در نظر گرفت. طبق تحریم‌ها ایران مجبور به صادرات متانول خام است در حالیکه قابلیت تبدیل برای این ماده وجود دارد. تبدیل متانول مستلزم سرمایه‌گذاری بالای یک میلیون دلار، گواهی و توجیه اقتصادی است که در حال حاضر امکان وقوع هیچ‌یک نیست.

صنعت ارزآور ایران در آتش غفلت می‌سوزد

این مقام مسئول گفت: ایران در سال ۱۴۰۰ حدود هشت میلیون تن از این محصول را صادر کرد. ارز حاصل از صادرات متانول حدود ۱۵ میلیارد دلار اعلام شد. نباید با ذکر عواملی همچون مصرف زیاد گاز از طرفیت‌های فراوان تولید این محصول که ایران بیش از ۱۰ درصد بازار جهان را به واسطه آن به دست آورده چشم‌پوشی کرد.

او گفت: جنگ اوکراین روزی تمام می‌شود و بحران انرژی ماندگار نیست. آنچه در نهایت از تولید متانول می‌ماند ارزآوری، اشتغال و افزایش صادرات است. همان مقوله‌هایی که رئیسی بر آن تاکید دارد و با غفلت از این صنعت عملا نقض شد.

ابهری افزود: ایران در حال حاضر برای صادرات گاز با مشکل مواجه است و تنها بازار ترکیه را در دست دارد. به لحاظ صادرات نفت نیز مشکلاتی داریم که همه از آن آگاهیم. بنابراین تنها صنعتی که تا به حال و در شرایط تحریم توانست به داد کشور رسد و ارزآوری خوبی داشته باشد متانول بود.

او در پایان تصریح کرد: اگر دولت کمک کند و زیرسا‌خت‌های لازم را برای تبدیل این محصول به محصولات دیگر فراهم کند جان تازه‌ای به این صنایع می‌بخشد و در غیر این صورت متانول‌سازها یکی پس از دیگری می‌خوابند. در حال حاضر دولت برق را به مصارف خانگی ارزان عرضه می‌کند در حالیکه امثال صنایع متانول باید با گاز دو هزار تومان برق تولید کنند. این شکاف باعث افزایش هزینه‌ها شده و تولیدکنندگان را عملا محکوم به جریمه می‌کنند.

• منبع خبر : تجارت نیوز