علمی
گوهر بینش اساطیری ما «دوبُنی» است ۱۱ شهریور ۱۴۰۱
شاهرخ مسکوب

گوهر بینش اساطیری ما «دوبُنی» است

▪️گوهر بینش اساطیری ایران «دوبنی» است. در آگاهی ما هستی، نه آمیزه‌ای از بد و نیک، بلکه چون روز و شب دو پدیدهٔ جدای به هم‌بسته بود: نور و ظلمت، نیک و بد، زیبا و زشت! و تا روز دور رستاخیز این دو سرچشمهٔ زایندهٔ هستی را در کشمکشی مدام می‌دانستیم (یا می‌دانیم). از همین‌رو […]

رمز و راز باستان شناسی؛ خط ایلامی باستان از ایران رمزگشایی شد؟ ۲۹ مرداد ۱۴۰۱

رمز و راز باستان شناسی؛ خط ایلامی باستان از ایران رمزگشایی شد؟

تا مدت‌ها سیستم نوشتاری معروف به “خط ایلامی” ناخوانا تلقی می‌شد. اکنون تیمی از باستان شناسان ادعا می‌کنند که تا حدی این سیستم نوشتاری را رمزگشایی کرده اند. با این وجود، سایر پژوهشگران در این باره با دیده تردید نگریسته و محتاط هستند. باستان شناسان فرانسوی در اوایل سال ۱۹۰۳ میلادی هنگامی که در حال […]

جمشید ۲۷ مرداد ۱۴۰۱
ژاله آموزگار

جمشید

  ▪️جمشید در اوستا پسر ویونگهان است، نخستین کسی که هوم را مطابق آیین می‌فشارد و این سعادت به او می‌رسد که صاحب فرزندی به نام جم درخشان یا جمشید شود. جم شخصیتی است هندوایرانی و با نام یِمه در هند، نخستین کس از بی‌مَرگان است که مرگ را بر می‌گزیند، راه مرگ را می‌پیماید […]

(تصاویر) کاشف مقبره کوروش چه کسی بود؟ ۲۲ مرداد ۱۴۰۱

(تصاویر) کاشف مقبره کوروش چه کسی بود؟

«سر رابرت کر پورتر» نقاش انگلیسی که در سال ۱۸۱۸ میلادی از پاسارگاد بازدید کرد، اولین کسی است که پی برد بنایی که تا آن روز به نام «مشهد مادر سلیمان» معروف بود، همان آرامگاه کوروش کبیر است. به گزارش ایرنا، «سر رابرت کر پورتر» (Sir Robert Ker Porter) هنرمند، نویسنده، دیپلمات و جهانگرد اسکاتلندی، […]

تهمورث ۱۴ مرداد ۱۴۰۱
ژاله آموزگار

تهمورث

▪️تهمورث/ تخمورَپ (تَخمه اورُپه) در متنها معمولاً با صفت زیناوند (هوشیار) می‌آید. مدت فرمانروایی او را سی‌سال گفته‌اند. او نیز با دیوها می‌جنگد و بر آنها چیره می‌شود. در اوستا آمده است که او از ایزد وَیو می‌خواهد که او را یاری کند تا بر اهریمن پیروز شود و بر او همچون اسبی سوار گردد. […]

کهن‌ترین نشان ماه و ستاره جهان با قدمت بیش از ۵۰۰۰ سال، تمدن جیرفت! ۱۲ مرداد ۱۴۰۱

کهن‌ترین نشان ماه و ستاره جهان با قدمت بیش از ۵۰۰۰ سال، تمدن جیرفت!

?نشان ماه و ستاره یکی از نشان‌های پر کاربرد در دوران ایران باستان بود که امروز مدعیان زیادی دارد از تُرکان تا رومیان، از تمدن‌های بین‌النهرین تا مصر امروزه این نشان بر پرچم کشورهای مختلفی نقش بسته است.

(تصاویر) کشف ردپای ارواح باستانی در صحرای یوتا ۱۲ مرداد ۱۴۰۱

(تصاویر) کشف ردپای ارواح باستانی در صحرای یوتا

باستان شناسان اخیراً ردپا‌های باستانی مرموزی را در نمکزار‌های صحرای یوتا در ایالات متحده امریکا کشف کردند که به علت شرایط زمین شناسی خاص، تنها در هنگام بارندگی ظاهر می‌شوند. در واقع وقتی باران می‌بارد و این ردپا‌ها پر از آب می‌شوند، درون آن‌ها نسبت به محیط اطراف تیره‌تر شده و قابل رویت می‌شوند، اما […]

این ۱۵ حیوان در چه برهه‌ای از تاریخ اهلی شدند؟ ۱۲ مرداد ۱۴۰۱

این ۱۵ حیوان در چه برهه‌ای از تاریخ اهلی شدند؟

در حالی که سگ ها همیشه همراهان مطیع ما نبودند، تحقیقات نشان می دهد که آنها احتمالاً یکی از اولین حیواناتی بودند که توسط انسان اهلی شدند. در واقع، شواهد ژنتیکی نشان می‌دهد که سگ‌ها در حدود ۳۳,۰۰۰ سال پیش از اجداد گرگ‌های وحشی خود جدا شدند. چه زمانی انسان حیوانات دیگر را اهلی کرد […]

عکس‌های دیده نشده از سوگلی‌های دربار احمد شاه قاجار و ولیعهدش ۱۰ مرداد ۱۴۰۱

عکس‌های دیده نشده از سوگلی‌های دربار احمد شاه قاجار و ولیعهدش

احمد شاه آخرین پادشاه سلسلۀ قاجار بود که در سال ۱۲۸۸ شمسی در ۱۲ سالگی به سلطنت رسید و در سال ۱۳۰۴ با رای مجلس شورای ملی از سلطنت خلع شد. چون احمدشاه در زمان رسیدن به سلطنت فرزندی نداشت، برادر کوچکترش محمد حسن میرزا به ولیعهدی او انتخاب شد. محمد حسن میرزا در دوران […]

چرا نئاندرتال‌ها منقرض شدند و ما ماندیم؟ کشف یک عامل جدید! ۰۸ مرداد ۱۴۰۱

چرا نئاندرتال‌ها منقرض شدند و ما ماندیم؟ کشف یک عامل جدید!

در یک بررسی صورت گرفته بر روی موش ها، دانشمندان دریافتند که بخش‌های کلیدی مغز انسان مدرن نسبت به پسر عموی منقرض شده اش، یعنی نئاندرتال ها، به زمان بیشتری برای رشد نیاز دارد. این زمان بیشتر ناشی از تفاوت‌های پروتئینی است که به نظر می‌رسد خطا‌های کروموزومی را نیز کاهش می‌دهد و در نهایت […]