علمی
منیژه ۲۰ اسفند ۱۴۰۰
محمد علی اسلامی ندوشن

منیژه

    ▪️منیژه دخترِ افراسیاب است. بیژن به فرمان کیخسرو، به همراه گُرگین برای جنگ با گرازان به سرزمین ارمانیان می‌رود. در نزدیکی آنجا بیشه‌ای است که منیژه به همراه پرستارانش در آن، بزم و جشنی برپا کرده است. بیژن برای تماشا به نزدیک سراپردهٔ منیژه می‌رود، دختر، او را از دور می‌بیند و به […]

گلادیاتریکس؛ آیا گلادیاتور‌های زن واقعاً وجود داشتند؟ ۱۹ اسفند ۱۴۰۰

گلادیاتریکس؛ آیا گلادیاتور‌های زن واقعاً وجود داشتند؟

شاید ما امروزه از طریق فیلم‌ها و نمایش نامه‌ها با گلادیاتور‌های زن که به نام «گلادیاتریکس» شناخته می‌شوند آشنا شده باشیم، ولی واقعیت این است که چنین اصطلاحی هرگز در دوران امپراتوری روم باستان وجود نداشته و حتی اطلاعات زیادی از چنین جنگجویان زنی در دست نیست با این همه به نظر می‌رسد که در […]

رد انسان از ۶۰۰ میلیون سال پیش زده شد! ۱۷ اسفند ۱۴۰۰

رد انسان از ۶۰۰ میلیون سال پیش زده شد!

بر اساس یک مطالعه جدید، بسیاری از بی مهرگان دریایی امروزی، از جمله اسفنج‌ها و چتر دریایی، کروموزوم‌هایی با همان ساختار باستانی دارند که بیش از ۶۰۰ میلیون سال پیش از اجداد اولیه خود به ارث برده بودند. این یافته شگفت‌انگیز نشان از وجود «تکامل محافظه‌کارانه» دارد که می‌تواند یک پیوند کلیدی بین موجودات زنده […]

اسکندر و درخت سخنگو در شاهنامه ۱۷ اسفند ۱۴۰۰

اسکندر و درخت سخنگو در شاهنامه

     اسکندر شگفت زده پرسید بزرگتان کجاست ؟ بزرگ شهر پیش آمد و گفت اینجا درختی است که دو ریشه دارد یکی ماده و دیگری نر و شاخ و برگش بسیار خوشبو است ، این درخت ، سخنگو است ! ماده در شب و نر در روز گویا هستند .      اسکندر پرسید چه وقت درخت زیاد […]

رودابه ۱۵ اسفند ۱۴۰۰
محمد علی اسلامی ندوشن

رودابه

  ▪️بین داستان‌های عاشقانهٔ شاهنامه، از همه عالی‌تر و کامل‌تر داستان دلدادگی رودابه و زال است. این داستان که از جهتی ماجرای عشق رومئو و ژولیت را در شکسپیر به‌ خاطر می‌آورد، از حیث زیبایی و گیرایی نه تنها در شاهنامه، بلکه در سراسر ادبیات فارسی نظیری برایش نمی‌توان جست. رودابه دختر مهراب کابلی است […]

قدیمی‌ترین ترجمهٔ فارسی از قرآن ۱۴ اسفند ۱۴۰۰

قدیمی‌ترین ترجمهٔ فارسی از قرآن

قدیمی‌ترین ترجمهٔ فارسی از قرآن، «قرآن قدس» است که حدود سال ۲۵۰ قمری ترجمه شده و بسیاری واژهٔ پهلوی دارد. ‏جالب اینجاست که حتی بدیهی‌ترین واژگان عربی مانند «کافر» و «مؤمن» نیز به صورت «کژاندیشان» و «باور داران» ترجمه شده‌است!

کوه پدری یا پردیس کجاست؟ شایعات و واقعیات کوه پدری ۱۳ اسفند ۱۴۰۰

کوه پدری یا پردیس کجاست؟ شایعات و واقعیات کوه پدری

کوه پَدری یا پردیس در ابتدای جاده جم به سیراف قرار دارد. در مورد این کوه شایعات و داستان های عجیب زیادی در مورد برخی از ویژگی های شگفت انگیز آن وجود دارد. اما آیا این ویژگی ها و داستان های عجیب در مورد این کوه تا چه حد واقعی است و صحت دارند؟ در […]

کشف معمای بنای مرموز استون هنج! ۱۲ اسفند ۱۴۰۰

کشف معمای بنای مرموز استون هنج!

بنای باستانی و مرموز استون هنج دهه‌ها و بلکه قرن هاست که برای انسان‌ها شناخته شده بود، اما ماهیت این بنای کهن هنوز برای ما به صورت یک راز باقی مانده است و ما نمی‌دانیم که این بنا با چه هدفی ساخته شده بود. با این همه، اخیراً دانشمندان موفق به شناسایی سیستم زمان سنجی […]

کشف عجیب در مریخ: گل شنی ۰۹ اسفند ۱۴۰۰

کشف عجیب در مریخ: گل شنی

? کاوشگر «کنجکاوی» که بر روی سطح مریخ مشغول فعالیت است، این هفته تصویری از شیء عجیب به زمین فرستاد که توجه دانشمندان را به خود جلب کرده است. ? این جسم کوچک که بسیار شبیه یک گل است، در نگاه اول تکه‌سنگی با ویژگی‌های یک ماده آلی به نظر می‌رسد. محققان تیم کاوشگر مریخ […]

باستان‌شناسان زیارتگاهی ۹ هزار ساله را در صحرای اردن کشف کردند  ۰۴ اسفند ۱۴۰۰

باستان‌شناسان زیارتگاهی ۹ هزار ساله را در صحرای اردن کشف کردند 

باستان‌شناسان زیارتگاهی ۹ هزار ساله را در صحرای اردن کشف کردند   گروهی متشکل از باستان‌شناسان اردنی و فرانسوی روز سه‌شنبه ۲۲ فوریه اعلام کردند زیارتگاهی با قدمت حدود ۹ هزار ساله را در یک مکان دور افتاده دوران نوسنگی در صحرای شرقی اردن پیدا کرده‌اند. تصور می‌شود این سازه قدیمی‌ترین بنای بزرگ ساخته و […]