علمی
کشف فسیل یک اژدهای ترسناک ۰۴ خرداد ۱۴۰۱

کشف فسیل یک اژدهای ترسناک

دیرینه‌شناسان بقایای فسیل‌شده از یک گونه خزنده پرنده غول‌پیکر متعلق به عصر ماقبل تاریخ را در آرژانتین کشف کرده‌اند. این پرنده که دانشمندان آن را اصطلاحا اژد‌های مرگ نامیده‌اند، حدود ۸۶ میلیون سال پیش از آسمان بر طعمه‌های زمینی‌اش یورش می‌برد. بال‌های این پرنده عظیم به هنگام باز شدن، از یک سر تا سر دیگر، […]

اسطوره، حماسه و تاریخ ۳۰ اردیبهشت ۱۴۰۱
شاهرخ مسکوب

اسطوره، حماسه و تاریخ

  ▪️بازماندهٔ ادبیات پهلوی نشان می‌دهد که در روزگار ساسانیان یعنی دوران تکوین و تدوین خداینامک‌ها، تا چه اندازه اسطوره و اندیشهٔ زروانی با آداب و آیین و باورهای زرتشتی درآمیخته بود. از این رو، در اسطوره‌های ایرانی(خواه زروانی و خواه زردشتی)، جهان آغاز و انجام و درنتیجه عمری دارد؛ بینش اساطیر ایران تاریخی است […]

اساطیر و حماسه‌های ایرانی قسمت دوم ۲۳ اردیبهشت ۱۴۰۱
مهرداد بهار

اساطیر و حماسه‌های ایرانی قسمت دوم

  ▪️مهرداد بهار: ما نه‌تنها اساطیری داریم که از عالم مقدّس ایزدی به عالم شاه و پهلوان درآمده، بلکه در حماسه برخی شخصیت‌های تاریخی هم منعکس شده. مثلاً داستان کاوهٔ آهنگر. در وداها، در آثار قدیم هند و ایرانی اصلاً از شخصیت کاوهٔ آهنگر نشانی نیست. در اوستا هم نشانی از آن نیست. ولی ناگهان […]

(تصاویر) کشف «دروازه بیگانگان» در مریخ! ۲۲ اردیبهشت ۱۴۰۱

(تصاویر) کشف «دروازه بیگانگان» در مریخ!

مریخ سالهاست که دستمایه خیال پردازی‌های ما در خصوص وجود حیات فرازمینی است، اما گویا خود این سیاره نیز همیشه چیز‌هایی برای تقویت این خیال پردازی‌های ما در اختیار دارد. به تازگی تصویری از مریخ نورد کنجکاوی به زمین مخابره شده است که به طرز حیرت انگیری چیزی شبیه به دروازه ورودی یک بنای کنده […]

(تصاویر) عطر مورد علاقه کلئوپاترا، ملکه مشهور مصر چه بود؟ ۱۹ اردیبهشت ۱۴۰۱

(تصاویر) عطر مورد علاقه کلئوپاترا، ملکه مشهور مصر چه بود؟

کلئوپاترا یکی از مشهورترین چهره‌های مصر باستان است که دست مایه بسیاری از افسانه‌های جذاب باستانی بوده است. این ملکه اکنون بار دیگر در مرکز توجه قرار گرفته، زیرا گروهی از دانشمندان متخصص در زمینه عطر‌های باستانی مدعی هستند عطر مورد علاقه این ملکه را بازسازی کنند. به طور معمول باستان شناسان با امور مادی […]

تخته‌ نرد، مشهورترین بازی ایرانی در جهان ۱۸ اردیبهشت ۱۴۰۱

تخته‌ نرد، مشهورترین بازی ایرانی در جهان

  ?تا چندی پیش تصور می‌شد که خاستگاه این بازی در حدود پنج هزار سال پیش و در منطقه بین‌النهرین بوده است. باستان‌شناس انگلیسی «سر لئونارد وولی» (Leonard Woolley) در خرابه‌های آرامگاه سلطنتی اور (در کشور عراق کنونی) یک وسیله بازی تخته نرد یافت که با بازیهای کنونی تفاوت چندانی نداشت. ?چند سال پس از […]

اساطیر و حماسه‌های ایرانی ۱۵ اردیبهشت ۱۴۰۱
مهرداد بهار

اساطیر و حماسه‌های ایرانی

    ▪️اساطیر و حماسه‌سرایی در ایران از هم جدا نیستند و در گذشته نیز از هم جدا نبودند. فقط می‌توانیم بگوییم که در اصل از یکدیگر جدا نبودند. این البته قانون عمومی نیست. در بسیاری از سرزمین‌ها، به ویژه در ایران، حماسه‌سرایی از اسطوره‌های خیلی کهنِ هند و ایرانی اصلاً جدا نبوده است. در […]

کارکرد‌های اسطوره ۰۴ اردیبهشت ۱۴۰۱
دکتر سیروس شمیسا

کارکرد‌های اسطوره

  ▪️هوک می‌گوید این اسطوره به طور کلی باید کاری انجام دهد و‌ لذا همواره باید پرسید این اسطوره چه کاری می‌خواهد انجام دهد؟ به مواردی اشاره می‌شود: ۱– اسطوره تذکار و یادآوری مدام یک امر قدسی و فطری و جاویدان است، مثلاً مبارزهٔ خیر و شر و تذکارِ این معنی که سرانجام خیر پیروز […]

تفسیر اسطوره قسمت دوم ۱۹ فروردین ۱۴۰۱
شاهرخ مسکوب

تفسیر اسطوره قسمت دوم

  ▪️پاره‌ای از اسطوره‌شناسان، اسطوره را به ازای همان معنایی می‌دانند که از ظاهر آن برمی‌آید و عقیده ندارند که در ساختمان یا داستان و کلام اسطوره معنای باطنی و پنهانی وجود دارد که باید کشف شود. نیازهای مادی و معنوی یا اجتماعی و روحی انسان ابتدایی، به زبان افسانه و داستان هم بیان و […]

تفسیر اسطوره ۱۵ فروردین ۱۴۰۱
شاهرخ مسکوب

تفسیر اسطوره

  ▪️یکی از کهن‌ترین روش‌های تفسیر اساطیر،[تفسیرِ] «تاریخی» است. در این نحوهٔ تفسیر، کوشش می‌شود که ریشه‌های تاریخی اسطوره‌ها را بیابند و آنها را تا حد ممکن «عقلانی» و «معقول» کنند. این روش و طرز تلقّی، اسطوره را تاریخی می‌داند که نه‌تنها خود به صورت افسانه درآمده بلکه با خرافات افسانه‌های دیگر آمیخته شده است. […]