نهضت ملی شدن نفت ازنقاط برجسته وغرورانگیز جنبش بیداری وضد استعماری ملت ایران درقرن بیستم میباشد
که تاثیر قاطع وقابل ملاحظه ای بر شکل گیری مبارزات ضداستعماری همه ملل شرق داشته است
قهرمانان این داستان،ملت ایران ودکتر مصدق هستند
هرچند نگارنده معتقد است،نامهایی چون مرحوم دکتر سیدحسین فاطمی،ومرحوم حسین مکی را همواره باید پاس داشت
چنانچه مصدق ،از دکترفاطمی همواره به عنوان طراح اصلی،وتئوری پرداز این نهضت سترگ نام برده است
که میطلبد درمقالی دیگر به اهمیت وهمراهی آنها بپردازیم
این نوشتار کوتاه قصد دارد درسالگشت حماسه ملی شدن نفت
بخش ناچیزی ازابعاد اندیشه وشخصیت دکتر مصدق را مورد ارزیابی قرار دهد
مصدق ازشخصیت های تاثیرگذار درتاریخ ایران معاصر است
که دردوره نخست وزیری اقدامات واصلاحات مهمی رابه نام خود ثبت نموده است
او اولین سیاستمدار خاورمیانه بود که با ملی کردن صنعت نفت،پرچم مبارزه اقتصادی با قدرتهای استعماری را برافراشت
اوبه طرق مختلف سرمشق والگویی تمام عیار برای سران ملی گرای دیگر کشورها بوده،که نمونه بارز وبرجسته آن جمال عبدالناصر درمصر بوده است
سادگی:دکتر مصدق با این که اشراف زاده است ونیای آنها به خویشاوندی با قاجارها میرسند
اما آنچه تاریخ نقل کرده است وازروی انصاف وبی طرفی،هیچ گاه خوی وخصلت اشرافی به خود نگرفته است
یکی از رموز اصلی،علاقه مندی ملت به شخصیت ایشان
میتواند همین نکته گرانبها باشد
فساد ستیز،استبداد ستیز :مشروطه خواهی جوان وپرشور که به پرکاری مشهور،ودرقامت مدیر ودولتمردبشدت فساد ناپذیر مینمود
درزندگی سیاسی واجتماعی خود دچار فساد مالی نگردید،ودراکثر پست هایی که داشته است،با اموری همچون دزدی ورشوه خواری مبارزه مینمود،لازمه سیاستمداران امروز کشور،تاسی والگوگرفتن ازچنین شخصیت هایی که سلامت نفس راسرلوحه کار خودقرار داده بودند
سخت ایجاد نهادهای مدنی ومدرن را باور داشت وبرای تشکیل آنها کمر همت بسته بود
اصول ایشان درباره جامعه مدنی ومخالفت با تمرکز قدرت منحصر بفرد ومثال زدنی بود
وطن دوست ومعتقد به آزادی همراه با استقلال:مصدق مردی که خوب دموکراسی را آموخته بود ودرراه آزادی وطن وچگونگی مشارکت مردم در سرنوشت خود،نقد ،جان باخت
مبارزه با استبداد واستعمار:مصدق به این نتیجه رسیده بود که زمانی که نظام استبدادی باشد،به ناچار تحت استعمار قرار میگیرد
ولو اینکه به قصد وعمد نباشد
ازاین رو برای رهایی ازاستبداد،نسخه مورد تجویز ایشان،استقرار نظام پارلمانی ومشارکت مردم درتعیین سرنوشت خود بود،براین باور عمیقا ایمان داشت که نظام استبدادی به هرشکل وباهر ریشه ای پیامدهای بسیار منفی خواهد داشت
آزادی را در گرو استقلال میدانست وازبیگانگان کوچکترین،واهمه وهراسی به خود راه نمیداد،هر چند مخالفانش اورا نوکری سرسپرده ومزدور بیگانه قلمداد مینمودند
معتقد واقعی به آزادی بیان:به آزادی بیان پایبند به معنای عملی بودن آن داشت
حتی،《مرده باد مصدق》
از نظر او فحش یا ناسزا نبود
ایرانی ومسلمان بودن خود را با صدای رسا فریاد میزد
وبر این باور بود که با کسی که
ضد ایرانیت باشد ،واسلامیت را تهدید کند،مبارزه میکنم
اندیشه وراه مصدق درچند دهه اخیر ،چراغ راه مبارزان راه آزادی درکشور بوده است
وبجاست تلاش شود برای،نسل جوان،حکمرانان وسیاستمداران
منش وشخصیت والای ایشان بیشتر تبیین شود
روان این مرد بزرگ آرام باد

• منبع خبر : نصیر بوشهر