نصیربوشهر – مجید غاله:

دولاب در فرهنگ لغات به معنای دَلو آب که به چرخ چاه توسط طنابی( ریسمان) متصل شده باشد گفته می شود، در واقع ، چرخ چوبی که با طناب، دَلو را درون چاه می فرستادند تا بعداز پُر شدن آن ( دول هم نام قدیمی و محلی دَلو است ) آب به بالا انتقال یابد، در واقع دَلو وسیله ای چرمی است در جهت انتقال آب ازدرون زمین به سطح بالا ، البته دولاب نامهای دیگری نیز درکشور دارد از جمله، دروازه دولاب که یکی ازقدیمی ترین دروازه‌های تهران است ، این دروازه در حصار شاه طهماسبی در شرق تهران و ورودی بازارچه نایب السلطنه در خیابان ری امروزی است، همچنین دولاب نام قدیمی شهر فومن نیز می باشد.
اما دولاب در اصطلاح محلی بوشهر دارای نام دیگری است که یاد آور باد و طوفان سهمگین فصلی می باشد که خانواده ها و دریانوردان بوشهری اعم از صیادی و تجاری ( سَفّاری) که به خوبی با آن بادِخطرناک تر از لیمر (لحیمر)آشنائی دارند ،گرچه نام باد دولاب در بوشهر و در دهه های اخیر شاید کمتر شنیده شده باشد که متاثّر از بهره مندی از دستگاههای هواشناسی متعدد داخلی وخارجی است که با پیش بینی های صحیح و به موقع ، همراه با اعلان هشدار به ملوانان
،خطرات پیش رو را از جامعه دریانوردی دورکرده است؛ علاوه بر ان باید به نکته مهم دیگری هم اشاره کرد و آن عدم استفاده لنجها از بادبان( لنجهای شراعی با دَکَلهای بلند و فَرمَنهای بزرگی که بادبان به ان وصل بوده، درهنگام طوفان مستعد غرق شدن بوده اند) بوده که خطرات پیش رو را کاهش داده است.
باد دولاب که بادی با جریان شمالی است، تاریخی تقریبی همانند لِچیذِب و لیمر ندارد، بلکه در بعضی مواقع که آسمان دارای ابرهای سیاه متراکم شمالی می شود ، حتی در موسم وزیدن بادهای لیمر ولچیذب هم که باشد احتمال وزیدن ِآن وجود دارد، البته می توان اضافه نمود که طوفان دولاب حتی در زمستان و قبل از نوروز هم می تواند رخ دهد که باز هم نشان دهنده عدم تاریخ تقریبی وزیدن ان می باشد، به هر جهت هر وقت دولاب وزیدن بگیرد نشانه ان ابرهای سیاه وسنگینی خواهد بود که از سمت شمال بوشهر نمایان می گردد، باد دولاب شدید ترین بادهای موسمی و مدیترانه ای استان است که حجم و قدرت آن، به اندازه ای است که می تواند، لنجها و جهازهای در مسیر را نه تنها واژگون نماید، بلکه آنها را از سطح آب بلند کرده و در جای دیگری فرود آورد که موجب غرق شدن لنجها و کشته شدن جاشوان و ملوانان آنها می گردد، خانواده های عزادار لنجهای مغروق دولاب در محلات گوناگون بوشهر که اعضای خانواده خود را در این طوفان سهمگین از دست داده‌اندخوب می دانند که این باد سهمگین اثری از لنجها و اجساد ناخداها وجاشوان بر جای نمی گذارد.

• منبع خبر : نصیر بوشهر