۱_ انتخابات آمریکا را چگونه ارزیابی می کنید ؟ چه کسی پیروز انتخابات آمریکا می شود ؟ در این رابطه دلایل خود را بیان دارید ؟

انتخابات امسال آمریکا بنظرم از دو جهت یکی از ویژه ترین انتخابات های طول تاریخ آمریکاست.
اول، تاثیر و شرایطی که برای خود مردم آمریکا دارد و ایجاد خواهد کرد. و دوم ،انتظار مردم ،اقتصاد و بازارهای داخل ایران برای برگزاری و نتیجه این اننخابات.
در مسئله تاثیر آن برای ملت آمریکا ،واقعیت این است که دونالد ترامپ یک رئیس جمهور بسیار غیر عادی بوده و است.شعارها و رفتارهای عجیب و غریبش عملا نظم اجتماعی نسبتا ریشه دار جامعه آمریکا را بهم ریخت.این آشفته کردن نظم اجتماعی عملا باعث تفرقه ،فاصله زیاد و دو قطبی شدن شدید جامعه آمریکا گردید.که خوب برای بسیاری از آمریکایی های دارای سواد سیاسی و اجتماعی بالاتر اصلا پدیده مناسبی نبوده و نیست.کار دیگری که ترامپ کرد خدشه دار کردن شدید نقش تاریخی آمریکا در دنیا بود.پس از جنگ دوم جهانی و خسارات وحشتناک آن به هر حال کشورهای قدرتمند دنیا و در راس آنها آمریکا تلاش کردند از طرق های آرام تر و دیپلماتیک تر جهان را کنترل کنند.و نهادهایی مثل سازمان ملل و موسسات فراوان وابسته به آن پررنگ شدند. ولی دونالد ترامپ عملا به تخریب این نهادها تلاش کرد.و بنیان های تاریخی که خود آمریکا بنیان گزاری و تقویت کرده بود را عملا تضعیف و تخریب کرد. بی آنکه یک دکترین مدون و پیشرفته جایگزین داشته باشد.و بیشتر شعارهای پوپولیستی داد. همین رویه به وجه جهانی و تاریخی آمریکا بسیار ضربه زد. و آمریکا را در موقعیتی ضعیف قرار داد.که یک مثال آن شکست بچه گانه آمریکا برای فعال کردن مکانیسم ماشه برجام در شورای امنیت سازمان ملل بود.
بنابراین الان ملت آمریکا برای اینکه راه آشفته ترامپ را انتخاب کند یا به نقش تاریخی آمریکا و سیاستمداران کلاسیک و تعریف شده سنتی اش برگردد بر سر یک دو راهی و انتخاب مهم قرار دارد اما در نگاهی دیگر ، شرایط بویژه اقتصادی ایجاد شده برای ملت ایران و نقش بسیار مهم تحریم های ترامپ در ایجاد این شرایط باعث حساسیت بسیار بالای این انتخابات برای مردم، اقتصاد و بازارهای ایران شده است. که در گذشته سابقه نداشته انتخابات آمریکا تا این اندازه برای ملت ایران مهم و حساس باشد.

در خصوص اینکه چه کسی انتخاب خواهد شد. اکثر قریب به اتفاق مراکز معتبر نظرسنجی در آمریکا انتخاب بایدن را پیش بینی کرده اند.
البته چهار سال قبل هم این مراکز انتخاب هیلاری کلینتون را پیش بینی کردند که نادرست بود. ولی اولا، امسال فاصله بایدن با ترامپ نسبت به فاصله هیلاری با ترامپ در چهار سال پیش بیشتر است و ثانیا. مراکز نظر سنجی به شیوه های کار خود را مورد بازنگری و ارزیابی قرار دادند و با تغییرات در شیوه ها سعی کرده اند ضریب خطا را بسیار کم کنند.
بنابراین با یک درصد خطای البته کم می توان گفت جو بایدن پیروز انتخابات روز سه شنبه خواهد بود.(در صورتی که در این روزهای نفس گیر و پایانی رقابت رخداد خیلی غیر منتظره رخ ندهد )

۲_ آیا انتخابات آمریکا بر وضعیت اقتصادی ، سیاسی و اجتماعی ایران تاثیر می گذارد؟ چه تاثیراتی ؟

بنظرم تاثیر نتیجه انتخابات آمریکا بویژه در ابعاد اقتصادی و اجتماعی برای ملت ایران قابل توجه خواهد بود.
در صورتی که جو بایدن انتخاب شود احتمالا مذاکرات غیر مستقیم بین ایران و آمریکا انجام خواهد شد و در یک شرایط جدید آمریکا به برجام بازخواهد گشت و برای ایران گشایش های اقتصادی محدود رخ خواهد داد. اما به باور من به چند دلیل آن شرایط نسبتا طلایی که در دوره اوباما برای نزدیکتر شدن ایران و آمریکا ایحاد شده بود ایجاد نخواهد شد. و سیاست های بایدن به برخی گشایش های نصف و نیمه اقتصادی محدود خواهد شد.

اولا، میزان کاریزما و اراده بایدن برای پیشبرد مقاصد آمریکا از طرق دیپلماتیک و همچنین کم توجهی اش به خواست های کشورهایی نظیر اسرائیل و عربستان به اندازه اوباما نیست.
ثانیا، به هر حال بایدن الان تجربه سیاست های شدید تحریمی ترامپ علیه ایران را بعنوان یک مسئله آزموده شده در اختیار دارد.و با تزلزل و ضعف های اقتصادی ایران آگاهی و اطلاع خیلی بیشتری دارد. بنابراین احتمالا حاضر به دادن امتیازهای زیاد به ایران نخواهد شد چون می داند اقتصاد ایران بشدت آسیب پذیر است.
ولی چون سیاست کلی او در پیش گرفتن روش های دیپلماتیک با ایران است مذاکره و گشایش های محدود اقتصادی برای ایران رخ خواهد داد  مسئله مهم دیگر از سمت ایران و حکومت ایران است.

به هر حال در این سالهای نسبتا طولانی تحریم مجموعه های دارای قدرت در حکومت یک کانال ها ،مجموعه ها و سیستم هایی ایجاد کرده اند که هم درآمد اقتصادی خوب برایشان دارد و هم حیات آنها به وجود تحریم ها و محدودیت های جهانی وابسته است.

این مجموعه های دارای ابزارهای مهم اعمال قدرت هستند و اجازه نخواهند داد که این پهنه و سفره گسترده ای که شرایط تحریم برایشان ایجاد کرده است بطور کامل برچیده شود.

همچنان که در برجام اولیه هم این اتفاق رخ داد و این مجموعه ها اجازه حضور و سرمایه گذاری گسترده در ایران را به شرکت های خارجی ندادند، چون در آن صورت از درآمد و قدرت اقتصادی آنها بشدت کاسته می شد.
یک نمونه ملموس آن شرکت های خودرو ساز داخلی است. آیا اگر ممنوعیت واردات خوردوهای خارجی برداشته شود و تعرفه گمرکی واردات آنها هم منطقی شود ،بازهم این ثبت نام های خوردوهای داخلی در کسری از ثانیه پر خواهد شد? .هرگز.

نکته دیگر هم می تواند این باشد که خود دولت بیشترین سود درآمدی را از افزایش نرخ ارز می برد.
چون فروش نفت و … دولت به دلار است و عمده هزینه های دولت به ریال
بنابراین هرچه نرخ دلار بالاتر باشد درآمدهای دولت بیشتر و کسری بودجه کمتر خواهد بود. و حتی اگر شرایط جهانی هم مناسب باشد دولت اجازه پایین آمدن نرخ ارز از یک حدی کمتر را نخواهد داد.

بنابراین اینکه فکر کنیم با انتخاب بایدن ما به دورانی شبیه دولت اصلاحات باز خواهیم گشت و دهها پروژه نفتی و صنعتی در کشور استارت خواهد خورد و ثبات دلپذیر اقتصادی ایجاد خواهد شد، خیر هرگز چنین اتفاقی نخواهد افتاد.ولی برای کمتر شدن فشارهای اقتصادی به ملت ایران گشایش های محدود اقتصادی رخ خواهد داد.

۳ اگر ترامپ انتخاب شود چه تاثیری بر دنیا و ایران ، خاورمیانه و ایران می گذارد. ؟

در صورت پیروز ترامپ اما رابطه آمریکا چیزی شبیه چهار سال گذشته خواهد بود.
در صحنه جهانی قدرت روسیه و چین افزایش خواهد یافت.
و احتمال بیشتر این خواهد بود که حکومت ایران برای ادامه حیات اقتصادی شرقی تر و شرقی تر خواهد شد.
اما به باور من انتخاب ترامپ برای ملت ایران رخدادی بسیار تلخ است.
به لحاظ اقتصادی شرایط سخت تر خواهد شد که تبعات آن شرایط سخت تر آموزش، بهداشت ،تداوم کاهش شدید رشد جمعیت و …است.
از سوی دیگر با پیش بینی انتخاب یک رئیس جمهور تندرو در ایران در سال آینده ،عملا حکومت یکدست خواهد شد و حکومت ایران از یک دموکراسی واقعی و کارآمد فرسنگ ها فاصله خواهد گرفت.که این خود امیدها را برای اینکه مثلا با انتخاب بایدن تحولات عظیم رخ دهد بسیار کمرنگ و غیر واقع بینانه می سازد.

• منبع خبر : نصیر بوشهر